Vào khoảng nửa đêm, Angiêlic bị tống vào nhà ngục Satơlê cùng với người gái điếm, trong đó hai mụ thuộc quân của Calăngbrơđen. Khi cánh cửa nhà giam nặng nề đóng mạnh lại sau lưng nàng, tai nàng vẫn còn văng vẳng tiếng reo hò của đám đông điên loạn, tiếng kêu la của những kẻ ăn mày và những tên trộm cướp sa vào mạng lưới nghiêm ngặt của lính tuần tra và cảnh sát, và bị chất đống lên xe mang đi từ hội chợ Xanh-Giécmanh đến nhà tù thường phạm.
Một mụ chủ nhà chứa nói:
- Vường vào chuyện này rầy rà đây, chỉ mới đi lăng quăng ra khỏi Glatinhi có một lần này mà tao đã bị tóm ngay. Tao đâu có chạm trán chúng
Một ả trông còn “nhãi ranh” hỏi:
- Đòn tra tấn có đau lắm không nhỉ?
- Ôi lạy Chúa! Bao nhiêu đường gân mạch máu trong người tao hãy còn mềm nhão ra như cây lau ngoài đầm lầy đây này! Chao ôi! Lúc nó kéo tao lên đó để khảo, tao đã kêu toáng lên: “Đức Chúa lòng lành... Đức Bà Maria Đồng trinh! Xin các người thương con!”.
Một mụ khác nói:
- Tao ấy à, chúng nó tống thẳng vào họng tao một cái sừng rỗng ruột rồi cứ thế mà dốc vào sáu ống nước lạnh. Bụng tao tưởng nổ tung như bong bóng lợn. Rồi sau chúng lôi tao đến trước đống lửa đỏ, ngay trong bếp nhà ngục Satơlê cho tao tỉnh lại.
Từ trong bóng tối sặc mùi hôi thối đó, Angiêlic chỉ nghe thấy tiếng họ. Nàng không mảy may nghĩ đến chuyện mình sẽ bị tra tấn trong đợt hỏi cung đầu tiên. Một ý nghĩ duy nhất choáng hết tâm trí nàng:
“Các con mình... chúng sẽ ra sao? Khéo họ bỏ quên chúng nó trong Tháp rồi cũng nên, rồi chuột đến ăn thịt chúng mất thôi”.
Mặc dù trong nhà ngục lạnh giá và ẩm ướt, mồ hôi cũng thấm ướt trán nàng. Ngồi xổm trên lượt rơm rải ở mặt sàn, nàng tựa người vào tường, tay bó gối, cố gắng không run và tìm những lí lẽ tự an ủi mình:
- Chắc thế nào cũng có một mụ trong bọn họ trông nom đến chúng nó. Bọn họ là lũ người cẩu thả vô dụng thật đấy, nhưng ít ra họ cũng nhớ cho con họ ăn... Và rồi họ cũng phải cho con mình ăn... Dù sao nếu mụ Ba Lan có đó thì sẽ ổn. Và Nicôla sẽ chăm sóc chúng nó. Nhưng dễ thường Nicôla cũng bị tóm rồi chăng?
Angiêlic nhớ lại những phút hoảng loạn mà nàng chạy từ lối này qua lối khác để tránh những sự va chạm đổ máu và đã bị lính và cảnh sát vây chặn tứ phía, kín như một bức tường. Angiêlic cố nhớ lại xem mụ Ba Lan có khả năng rời khỏi hội chợ trước khi nổ ra vụ xô xát không
Dồn hết nghị lực, Angiêlic rồi cũng tự thuyết phục được mình rằng mụ ta chắc không bị bắt, và ý nghĩ đó làm nàng bình tâm một chút. Từ đáy lòng trĩu nặng lo âu, nàng thốt lên một lời cầu nguyện. Và những câu kinh đã quên bất giác lại đến với nàng:
“Lạy Đức mẹ đồng trinh! Xin Người hãy rủ lòng thương chúng. Xin Người hãy che chở chúng”.
Và nàng thầm nhắc với chính mình:
“Con xin thề với Người: các con của con mà được cứu sống, con sẽ tự mình dứt khỏi vũng bùn đồi bại này. Con sẽ chạy ra khi lũ trộm cướp tội lỗi này. Tự tay con sẽ gắng sức làm việc để kiếm sống...”
Nàng nghĩ đến bà bán hoa quả và phác sẵn trong đầu một vài dự định. Dần dần nàng cảm thấy thì giờ qua đi bớt nặng nề.
Sáng ra, có tiếng khóa và chìa khóa kêu loảng xoảng, và cửa mở. Viên cảnh sát đi tuần hướng bó đuốc về phía họ. Ánh sáng ban ngày rọi qua lỗ cửa sổ nhỏ trên bức tường dầy sáu bộ lờ mờ đến nỗi không rõ mặt người.
Một tên coi ngục cất giọng vui vẻ nói to:
- Các nữ hầu tước đấy, các cậu ơi! Các cô nàng ra đây nào!
Ba người lính canh nữa bước vào, cắm đuốc vào một cái vòng trên tường.
- Lại đây các cô nàng xinh đẹp. Đừng làm khó dễ gì cho bọn này nhé!
Một tên rút từ trong áo ra một cái kéo. Hắn bảo mụ đàn bà đứng gần cửa:
- Bỏ mũ ra! Hừ! Tóc xám. Không sao. Cũng còn kiếm được vài xu. Tớ biết một lão thợ cạo ở Quảng trường Xanh-Misen vẫn lấy loại tóc này làm tóc giả bán cho mấy lão công chức luống tuổi.
Hắn cắt xoẹt mớ tóc xám, lấy dây buộc lại, ném vào một cái sọt. Những tên khác lần lượt đi khám đầu các tù nhân.
Một tên lính đến gần Angiêlic. Nàng cảm thấy một bàn tay thô ráp sờ lần trên tóc mình.
Gã gọi tướng lên:
- Các cậu ơi, vớ được món bở rồi. Đem đuốc lại gần tý nữa, để mình ngắm nghía kỹ xem nào.
Ngọn lửa cây đuốc nhựa chiếu sáng mớ tóc thanh tao màu hạt dẻ, mớ tóc xõa xuống khi tên lính lột mũ trùm đầu Angiêlic ra. Một tiếng huýt sáo tán thưởng cất lên.
- Chà chà! Tóc óng mượt như quả đào tơ ấy. Không phải loại tóc vàng, rõ rồi, nhưng thật mượt mà. Ta có thể mang bán cho thầy Rinê ở phố Xanh-Ônôrê. Lão này không so đo giá cả đâu, nhưng rất chú ý đến chất lượng đấy.
Angiêlic đưa hai tay lên đầu. Chúng định cắt tóc mình thật? Không thể nào tin được. Nàng van vỉ:
- Ấy đừng, các ông đừng làm thế.
Nhưng một nắm tay cứng rắn đã hất mạnh cổ tay nàng xuống.
- Này, này... cô nàng xinh đẹp, nếu cô muốn giữ đống rơm ấy trên đầu thì đừng đến ngục Satơlê làm gì. Chúng tôi còn phải kiếm chác chứ, cô thấy không?
Và chiếc kéo thép kêu xoèn xoẹt đã xén phăng phăng những mớ tóc sáng óng ánh mà mới đây không lâu cô hầu gái Bacbơ đã chải chuốt cho nàng với thái độ rất tôn kính. Khi bọn lính bỏ ra ngoài, Angiêlic đưa bàn tay run rẩy lên chỗ gáy trần trụi. Đầu nàng như tóp lại và nhẹ bỗng.
Một mụ đàn bà bảo Angiêlic:
- Khóc lóc làm gì, rồi nó lại mọc lên mà. Miễn là mình không để bị tóm lần nữa. Cái bọn lính canh ấy, đến quỷ chúng cũng không chừa đâu. Tóc đang được giá ở Pari, chả là bọn nhà quê tỉnh lẻ lên đây, đứa nào cũng sính đeo tóc giả.
Nàng lẳng lặng buộc lại chiếc mũ trùm đầu. Người nàng run rẩy vì buồn bực, bọn họ lại tưởng nàng khóc. Rồi cũng chóng quên đi. Dù sao, cái đó cũng chẳng quan trọng gì. Điều duy nhất ám ảnh nàng là số phận hai đứa con.
Thời gian cứ lê đi, chậm chạp đến không chịu nổi. Họ bị lèn chặt trong một căn phòng nhỏ, đến nỗi chỉ thở thôi cũng khó. Một mụ điếm lại bảo rằng được ở phòng này là dấu hiệu tốt đấy. Phòng ấy được gọi là “chân trong chân ngoài”. Bị giam giữ ở đó là những kẻ được gọi là tội trạng chưa rõ ràng, không chắc đã bị kết án.
Mụ nói:
- Dù sao, lúc chúng nó đi quơ thì bọn mình có làm gì sai đâu? Bọn mình đang xem hội như những người khác.
Một mụ điếm khác chua chát nhận xét:
- Cả cảnh sát cũng đến xem nữa là!
Angiêlic đưa tay sờ vào con dao găm của Rôđôgôn, giấu sau lần áo.
Mụ điếm thứ nhất nói:
- May mà chúng nó không khám người chúng mình.
Mụ kia đáp:
- Đừng nói, rồi chúng sẽ khám thôi.
Một làn ánh sáng mờ đục luồn qua khung cửa chấn song. Không thể đoán được là mấy giờ. Một mụ già tháo đôi giày vẹt gót của mình, vặn đinh ra khỏi đế và đóng ngược lại, mũi đinh chổng ra ngoàiụ ta đưa cho mọi người xem thứ vũ khí kỳ cục đó, và khuyên họ cũng làm như thế, để giết chuột ban đêm khi chúng bò ra.
Khoảng giữa trưa, cửa mở rầm rầm, và bọn lính đến vác giáo xua tù ra ngoài, dẫn họ đi qua những hành lang dài vô tận, đến một gian phòng lớn căng thảm xanh thêu những bông hoa huệ màu vàng.
Ở cuối phòng, trên một chiếc bục hình bán nguyệt, có kê một chiếc bàn trạm trổ, đặt một bức tranh vẽ Chúa Kitô trên thánh giá và một tấm tranh nhỏ thêu chỉ. Một người đàn ông ngồi đó, mặc áo dài đen có viền trắng ở cổ, đầu đội bộ tóc giả. Một người khác, tay cầm xấp giấy, ngồi bên cạnh. Đó là thẩm phán Đô thành Pari và viên phụ tá.
Bọn trợ giáo và lính tuần cảnh của Nhà vua đứng vây quanh đám đàn bà con gái. Bọn này bị đẩy đến chân bục và phải đi qua trước một cái bàn có viên thơ lại ngồi ghi tên từng người một.
Khi bị hỏi tên, Angiêlic luống cuống: đã từ lâu nàng có còn tên gì nữa đâu... Cuối cùng nàng khai bừa tên là An Xôve, tên của một làng lân cận Môngtơlu.
Bản án được đưa ra nhanh chóng. Ngày hôm đó, ở Satơlê công việc ùn ùn. Họ phải xét hỏi thật nhanh. Sau khi chất vấn mỗi mụ vài câu, viên phụ tá của thẩm phán đọc bản danh sách đã được trao cho ông ta, và tuyên bố: “Tất cả những ai, có tên nói trên đều lĩnh án phạt đòn giữa công chúng, và sẽ được đưa vào nhà thương làm phúc, để các phụ nữ mộ đạo dạy cho biết may quần áo và cầu Chúa”.
Một gái điếm nói nhỏ vào tai Angiêlic:
- Bọn mình được tha kiểu này là bở đấy. Nhà thương làm phúc không như nhà giam đâu. Nhà tế bần đấy. Bọn mình bị cưỡng bức vào đấy, nhưng không có canh gác gì đâu, chuồn dễ thôi.
Kế đó chừng hai chục mụ được đưa vào một gian phòng lớn dưới nhà và các viên đội bắt họ xếp đứng một hàng dọc bức tường, hắn đeo một bộ tóc giả đẹp màu nâu. Một hàng ria đen vạch một nét ngang trên bộ mặt đỏ lựng với chiếc áo xanh chật căng trên đôi vai u lên như một chiếc gối, với cái đai lưng rộng bản chằng quanh dưới bộ ngực ưỡn phình ra, đôi cổ tay áo t rộng với thanh gươm và với cổ áo to thắt dây tua vàng dầy cộp, hắn hao hao giống Mathiơ-béo nhưng thiếu nét vui nhộn cởi mở của lão này. Đôi mắt nhỏ và ác ẩn dưới cặp lông mày rậm.
Đôi ủng gót cao làm cho hắn trông càng cao hơn.
Mụ đàn bà đứng cạnh Angiêlic thì thào:
- Hắn là sĩ quan tuần tra đấy, ác khét tiếng, họ gọi hắn là yêu tinh đấy.
Lão yêu tinh đi qua trước mặt mọi người, cựa giầy thúc ngựa kêu lách cách trên nền đá lát:
- Hừ! Hừ! Đồ đĩ điếm, chúng mày sẽ được ăn đòn ra trò. Nào, cởi áo khoác ra. Và đứa nào kêu to quá thì liệu hồn, chỉ có ăn thêm đòn thôi!
Mấy mụ đàn bà có kinh nghiệm chịu phạt đòn liền ngoan ngoãn cởi áo ra. Mụ nào chỉ mặc áo sơ mi thì trụt áo ra khỏi cánh tay và giắt vào lưng quần lót. Bọn lính lần đến những mụ còn lần chần, vụt vào lưng họ một cách tàn bạo. Một đứa giật áo của Angiêlic rách toạc ra. Nàng vội vã tự cởi trần vì sợ chúng thấy con dao găm.
Viên đại úy tuần tra đi đi lại lại, quan sát kỹ đám đàn bà xếp hàng trước mặt. Hắn dừng lại cạnh mấy ả còn trẻ con, cặp mắt nhỏ như mắt lợn của hắn lóe lên một chút. Cuối cùng với điệu bộ hách dịch, hắn trỏ vào Angiêlic.
Một tên lính mỉm cười hiểu ý, bảo Angiêlic bước ra ngoài hàng.
Viên sĩ quan ra lệnh:
- Nào, đem tất cả lũ khốn này đi, và tẩn đến nơi vào. Có bao nhiêu đứa?
- Thưa ngài, chừng hai chục.
- Bây giờ là bốn giờ chiều, chập tối là phải xong align="justify">- Thưa ngài, vâng.
Bọn lính lùa đám đàn bà ra ngoài. Angiêlic nhìn ra sân thấy một chiếc xe thùng chất đầy những mớ tóc dài, sẽ đi theo đoàn người diễu hành khốn khổ này đến bãi dành cho hình phạt đánh roi trước công chúng gần nhà thờ Xanh-Đơni.
Cửa đóng lại. Còn một mình Angiêlic với viên sĩ quan tuần tra. Ngạc nhiên và lo ngại, nàng đưa nhanh mắt nhìn hắn. Tại sao nàng không chịu chung số phận với đám kia? Liệu nàng có phải vào tù nữa không?
Tiết trời giá lạnh trong gian phòng lớn, có mái vòm thấp này. Với những bức tường kiểu trung cổ mốc meo, ẩm ướt. Bên ngoài trời hãy còn sáng mà bóng đêm đã bao trùm gian phòng, và một bó đuốc đã được thắp lên. Ngồi run rẩy vì lạnh, Angiêlic bắt chéo tay ôm chặt lấy hai vai mình dường như không chỉ để chống lạnh mà là để giấu bớt bộ ngực đi trước con mắt nhìn soi mói của gã yêu tinh.
Hắn nặng nề bước về phía nàng và hét lên:
- Thế nào, chíp hôi bé nhỏ, có thật mi muốn tấm thân trắng của mình bị tróc da không?
Thấy nàng không nói gì, hắn nhấn mạnh:
- Nói đi có thật mi muốn thế không?
Tất nhiên! Angiêlic không thể nói mình muốn thế nào. Và nàng lắc đầu.
Giọng ngọt như đường, hắn nói:
- Thế thì được, để xem. Bắt một con gà tơ xinh xắn thế này phải đau đớn, thì thật tội nghiệp. Có lẽ chúng ta thỏa thuận với nhau, phải thế không?
Hắn lướt ngón tay xuống dưới cằm nàng, buộc nàng phải ngẩng đầu lên. Hắn huýt lên một tiếng sáo thán phục.
- Chà! Chà! Những cái răng hạt dưa mới xinh xắn làm sao! Nào cười với ta đi!
Những ngón tay béo múp của hắn nhè nhẹ vuốt ve chiếc cổ mảnh, xoa xoa đôi vai tròn trĩnh. Nàng lùi lại, không nén khỏi rùng mình ghê sợ. Hắn cười đến rung cả bụng lên. Đôi mắt của nàng nhìn hắn trân trân. Cuối cùng, mặc dù tầm vóc to lớn của hắn áp đảo nàng, hắn lại tỏ ra lúng túng trước tiên.
Hắn nói tiếp:
- Bây giờ ta thỏa thuận với nhau nhé! Mi sẽ đi với ta về buồng của ta. Sau đó mi sẽ được trả về với lũ kia, nhưng đám lính sẽ để một mình mi lại, không đánh đòn. Bằng lòng chứ bé con?
Hắn phá lên cười, đưa cánh tay lực lưỡng kéo nàng lại gần, rồi hắn hôn chùn chụt lên má nàng, những cái hôn nhầy mỡ, đầy thèm khát. Chạm phải đôi môi ướt át, sặc mùi thuốc lá và rượu nho, nỗi uất giận trào lên trong người Angiêlic. Nàng uốn mình như một con lươn để tránh những cái hôn của hắn. Chiếc dây lưng và tua gù trên bộ quân phục của hắn chà xát ngực nàng. Rốt cuộc nàng luồn ra khỏi tay hắn, và vội vã khoác chiếc áo rách lên người.
Tên khổng lồ ngạc nhiên hỏi:
- Ơ kia! Gì thế này? Mày không hiểu tao muốn tránh cho mày trận đòn à?
Angiêlic trả lời giọng kiên quyết:
- Rất cảm ơn ông, nhưng tôi ưng chịu đòn hơn.
Yêu tinh há hốc miệng, ria mép rung rung, và mặt hắn đỏ tía lên:
- Cái gì... mày nói gì?
Angiêlic nhắc lại:
- Tôi ưng chịu đòn hơn. Ngài thẩm phán đã tuyên án, tôi không được trốn
Nàng cương quyết bước ra cửa. Chỉ một bước sải, hắn đã tóm được nàng và nắm chặt cổ nàng.
Angiêlic nghĩ thầm:
“Ôi, lạy Chúa lòng lành!”
Viên đại úy chăm chú nhìn nàng. Hắn nói:
- Ta thấy mày thuộc loại gái kỳ lạ đấy. Ta có thể dùng cái gươm này đập cho mày một trận vì câu mày vừa nói và mặc cho mày chết giấc trên sàn này. Nhưng tao không muốn mày bị thương. Mày xinh đẹp và có dáng. Càng nhìn tao càng thấy ưa mắt. Thật là ngu ngốc nếu không thỏa thuận được với nhau. Ta có thể ban cho mày một đặc ân. Nghe này, đừng hờn dỗi làm gì. Cứ ngoan ngoãn với ta, rồi lúc nào cho mày về với những đứa kia thì... tên lính canh sẽ nhìn đi nơi khác...
Một ý nghĩ lóe lên trong đầu. Angiêlic thấy có cơ hội thoát thân. Khuôn mặt bé nhỏ của Phlôrimông và Canto hiện ra trước mắt nàng.
Bối rối, nàng ngước nhìn bộ mặt đỏ, tàn bạo đang cúi xuống nhìn mình. Không thể được! Không bao giờ nàng làm thế được. Với lại còn bao nhiêu cách thoát khỏi nhà tế bần mà... Và ngay trên đường bị giải đến đó, nàng vẫn có thể tìm cách trốn thoát kia mà.
Nàng liền kêu toáng lên:
- Thà tôi đến nhà thương làm phúc còn hơn... Tôi ưng mà...
Và thế là cơn giông tố ập xuống. Nàng bị lay mạnh đến tắc thở, một tràng chửi rủa vang như sấm dội vào tai nàng. Một cánh cửa mở toang, sáng lòa trước mắt, và nàng bị ném ra ngoài như một quả bóng.
Viên đại úy gầm lên:
- Dần cho con đĩ này một trận, để róc da nó ra từng mảng cho
Và cánh cửa đóng sầm lại như sét đánh.
Angiêlic rơi vào giữa đám tuần tra dân phòng vừa đến nhận phiên gác đêm. Số đông họ là những thợ thủ công, người bán hàng. Họ phải luân phiên gánh nhận một nhiệm vụ mà họ không lấy gì làm thích thú. Họ lập thành đội “tuần tra ngồi” hay “tuần tra ngủ”.
Họ vừa mới rút cỗ bài cùng tẩu thuốc ra thì cô gái mình trần này bị quẳng vào giữa đám. Gã đại úy ra lệnh này gào rống inh tai như vậy chẳng còn ai nghe thủng tiếng nào nữa. Một người trong bọn nói:
- Lại một con bé bị ngài đại úy can trường của chúng ta ăn hiếp đây.
Angiêlic co duỗi tay chân, mình mẩy đau nhừ. Đám tuần tra vui vẻ nhìn nàng. Họ đã nhồi thuốc vào tẩu và chia xong cỗ bài. Nàng ngập ngừng bước ra phía cửa trạm gác. Không ai cản nàng lại. Nàng thấy mình đã ở ngoài đường trong ngõ hẻm của phố Xanh-Lơfroa, con đường này đi từ phố Xanh-Đơni qua pháo đài Satơlê đến cầu Săngriơ.
Người qua kẻ lại tấp nập. Angiêlic nhận ra mình đã được tự do. Nàng vụt chạy như điên.