“Người vợ phải theo chồng” - Angiêlic nghĩ thầm.
Vậy nàng sẽ đến pháp trường, nàng sẽ đi theo chồng cho đến đoạn chót cuộc đời chàng. Nàng cần giữ cẩn thận cho khỏi lộ, vì nàng vẫn còn có nguy cơ bị họ bắt giam. Nhưng nàng hy vọng anh sẽ nhận ra mình trong đám đông.
Nàng bước xuống thang gác, ẵm bé Phlôrimông trên tay, gõ cửa buồng bà Coócđô:
- Thưa bà Coócđô, bà làm ơn cho tôi gửi cháu bé trong vài tiếng đồng hồ được không ạ?
Bà lão ngẩng khuôn mặt phù thủy lên nhìn nàng:
- Cứ đặt cháu vào trong giường tôi. Tôi sẽ trông cho, cứ đi đi con gái ạ và hãy cầu Chúa phù hộ con trong cơn hoạn nạn
Như một kẻ không hồn, nàng đi qua cổng thành ở khu Tămplơ và tiến về phía quảng trường Grevơ. Sương mù buổi sáng bốc trên sông Xen và đang hiện lên mờ mờ tòa nhà xinh đẹp của Tòa thị chính ở đầu bên kia của quảng trường rộng lớn này.
Phía trước quảng trường, trên một cái bệ bằng đá, người ta đã dựng lên cây thánh giá một cái giá treo cổ, lủng lẳng một thân người mới bị hành hình. Đám người tụ tập ngày càng đông và chen lấn nhau chung quanh giá treo cổ.
Angiêlic lấy bàn tay bịt miệng để khỏi kêu lên: nàng vừa nhận ra cái thân hình dị dạng có bộ mặt sưng phù và lưỡi thè ra đó chính là bác thợ mỏ xứ Xắcxơ Phrít Hâuơ.
Run rẩy, nàng quấn chặt cái áo choàng vào quanh người. Một người bán thịt lợn đứng trước cửa hiệu nói với nàng bằng một giọng ân cần:
- Cô nên đi khỏi đây, cô gái ạ. Một người mẹ bụng mang dạ chửa không nên xem cảnh tượng này.
Angiêlic bướng bỉnh lắc đầu. Ngắm kỹ khuôn mặt tái xanh và đôi mắt mở to ngây dại của nàng, người hàng thịt nhún vai: bác đã quen với những bộ mặt khiếp sợ đi lang thang quanh giá treo cổ và những giàn thiêu người.
- Đây có phải là nơi hành hình không bác? - Angiêlic hỏi lạc cả giọng.
- Nếu cô hỏi chỗ xử tội tên phù thủy thì đúng ở quảng trường Grevơ này rồi. Giàn thiêu ở kia kìa.
Giàn thiêu đã được dựng. Ở cách đó một quãng, gần ở bờ sông. Đây là một mặt bằng rất rộng chất đầy những bó củi, ở trên đỉnh có chôn một cái cọc lớn. Có một cái thang nhỏ được cài sẵn để trèo lên tới đỉnh.
Angiêlic bỗng toát mồ hôi lạnh ở cột sống. Nàng quên mất phần đầu của chương trình ma quái này: đó là lễ xin lỗi công chúng trước Nhà thờ Đức Bà. Nàng vội vàng ba chân bốn cẳng chạy về phía hàng rào, nhưng đám người đổ vào quảng ường đông như kiến đã chặn đường nàng và đẩy nàng lùi lại: không bao giờ nàng có thể đến Nhà thờ Đức Bà kịp được!
Ông hàng thịt to béo rời khỏi cửa hiệu và lại gần nàng:
- Cô muốn đến Nhà thờ Đức Bà ư? - Ông ta hỏi với giọng thương hại.
- Vâng - nàng lắp bắp - tôi quên mất là…
- Cô nghe tôi, cô hãy làm thế này. Đi ngang qua khu quảng trường và rẽ sang khu nhà kho chứa rượu ở bến cảng. Đến đó cô nhờ một bác chở đò cho cô sang ngang tới bến Xanh-Lăngđri. Cô sẽ đến được Nhà thờ Đức Bà chỉ sau năm phút thôi.
Nàng cảm ơn rồi lại cắm đầu chạy. Chỉ lấy vài xu một người lái đò cho nàng xuống thuyền và chỉ vài mái chèo đã đưa nàng cập bến Xanh-Lăngđri.
Lên bờ nàng chạy tiếp. Đường phố nàng đi vào ở phía sau lưng của Nhà thờ Đức Bà vắng tanh. Angiêlic cắm đầu chạy. Không hiểu do sức mạnh thần kỳ nào nàng lại chen chúc vượt qua đám đông chật ních ở Quảng trường Nhà thờ, và không hiểu phép lạ nào đưa nàng lên được hàng đầu, ngay trước mặt nhà thờ.
Đúng lúc ấy, một tiếng ồ kéo dài trong đám đông báo hiệu phạm nhân đang được giải ra. Công chúng đứng chật đường nên đoàn người giải phạm nhân hầu như không nhích bước đi lên được. Mấy người phụ tá của đao phủ cố dẹp người xem để lấy lối đi bằng những chiếc roi dài vụt thật mạnh. Sau cùng một cái xe nhỏ bằng gỗ hiện ra. Đây là một trong số những chiếc xe đóng sơ sài dùng để hốt rác ở các thành phố, nhiều vết bùn và rơm rạ còn đầy ở xe.
Đứng cao lù lù trong cái xe ghê tởm đó, tên Ôbanh vươn thẳng người, hai nắm tay chống nạnh, mặc áo chẽn đỏ và đi ủng đỏ, trên ngực gắn huy hiệu của thành phố. Lão đao phủ xầm mặt nhìn xuống đám công chúng đang ồn ào. Ông linh mục ngồi ở một góc xe. Quần chúng la ó vì không nhìn thấy tên phù thủy.
- Chắc hắn ta nằm ở góc trong cùng của xe. - Một bà đứng gần Angiêlic nói - Họ nói là hắn ta gần chết rồi
Chiếc xe đã dừng lại gần bức tượng lớn của Người nhịn ăn. Những lính kị mã mang cung tên, giơ thẳng ngọn giáo ra trước mặt để giữ cho quần chúng không thể lại gần. Một số lính cảnh sát, chung quanh có nhiều thầy tu thuộc các dòng phái khác nhau, đang kéo qua quảng trường.
Chuông báo tử ở nhà thờ vẫn đổ hồi bên trên đám đông và mọi người bỗng nhiên im bặt. Trên một khoảng trống, một bóng người như ma hiện ra và bước lên những bậc thềm. Đôi mắt Angiêlic nhòa đi không nhìn thấy gì ngoài cái bóng trắng loang loáng đó. Rồi đột nhiên nàng nhận ra phạm nhân đang được hai người kia kéo lên. Đôi chân anh không cử động. Đầu anh gục xuống cùng mớ tóc đen dài.
Đi trước phạm nhân là một thầy tu bê cây nến khổng lồ, ngọn lửa cháy bập bùng trước gió. Angiêlic nhận ra đó là linh mục Cônăng Bêse, bộ mặt méo xệch vì ngây ngất, vui thích một cách độc ác. Buộc lủng lẳng vào sợi dây quấn cổ một cây thánh giá trắng dài chạm đầu gối, làm ông ta vấp phải mỗi khi bước đi.
Đoàn diễu hành tiến lên chậm rãi như trong cơn ác mộng. Khi tới thềm lát gạch trước mặt nhà thờ, nhóm người dừng lại trước cổng Lời phán xét cuối cùng. Một dây thừng đung đưa quanh cổ phạm nhân: một bàn chân để trần của anh thò ra dưới chiếc áo trắng, đặt lên những phiến đá lát thềm lạnh như băng.
- Đây không phải anh Giôphrây của ta, - Angiêlic nghĩ thầm.
Đó không phải là người đàn ông mà nàng quen biết lâu nay, sang trọng và thanh lịch nhường nào, yêu thích mọi thú vui của cuộc sống. Đó chỉ là một người khốn khổ nào khác, trông như tất cả những người khốn khổ khác đều đi chân trần, mặc áo sơ mi và có thừng quấn cổ.
Đúng lúc đó, Bá tước Perắc ngẩng đầu lên. Trong khuôn mặt nhăn nhúm, nhợt nhạt và dị hình ấy chỉ riêng đôi mắt to là sáng long lanh một vẻ âm thầm.
Ông không nhìn đám công chúng. Ông đang nhìn thẳng vào dãy tượng thánh cổ bằng đá xám xịt đặt ở trước cửa nhà thờ Đức bà. Ông gửi lời cầu nguyện gì đến những vị thánh đó? Ông có nhận được lời hứa hẹn gì không? à thật ra ông có nhìn thấy các ông thánh đó không?
Một người thư ký của Tòa án đứng lên phía bên trái ông, và đọc bản án bằng giọng mũi. Hồi chuông báo tử đã dứt. Nhưng người ta không nghe rõ lời đọc.
Sau đó, thầy tu Bêse đọc lời xin lỗi trước công chúng:
“Tôi thú nhận các tội ác mà người ta tố cáo tôi. Tôi xin Chúa tha tội cho tôi. Tôi xin nhận hình phạt để rửa tội lỗi của mình”.
Người thầy tu cầm lấy cây nến to mà phạm nhân không đủ sức cầm. Đám đông chờ đợi phạm nhân đọc lời xin lỗi và họ mỗi lúc một sốt ruột hơn.
Angiêlic có cảm giác là chồng mình đang thu thập hết sức tàn của mình. Một đợt sóng sinh lực dồn lên khuôn mặt tái xám của chồng nàng. Anh đu người trên vai của tên đao phủ và người linh mục đang đỡ mình, thân hình anh dường như lớn lên, cho đến khi đầu anh cao hơn hẳn đầu lão Ôbanh.
Và đột nhiên một giọng hát khỏe và sâu vang lên trong bầu không khí băng giá. Giọng hát vàng Vương quốc cất lên lần cuối cùng.
Anh hát bằng thổ ngữ xứ Ốc một điệp khúc vùng Bêác mà Angiêlic nhận ra ngay. Chỉ mình nàng hiểu được nghĩa của bài hát:
“… Quỳ gối và cúi đầu,
Tôi hiến dâng mình cho Chúa nhân từ
Hoa thơm trong rừng hoa, nơi sinh ra Chúa
Xin Chúa luôn che chở cho thành phố Tuludơ
Hoa dịu dàng che chở chúng tôi
Hoa dịu dàng ban phúc khắp nơi
Giữ cho Tuludơ nở hoa đời đời…”
Angiêlic bỗng đau nhói như bị dao đâm vào tim, và nàng hét lên một tiếng.
Tiếng kêu vang đơn độc giữa sự im lặng ghê rợn bao trùm đột ngột cả quảng trường.
Tiếng hát bị cắt đứt: thầy tu Bêse đã nâng cây thánh giá bằng ngà lên, đập mạnh vào mồm nạn nhân, khiến đầu anh ngã gục xuống và bọt rãi nhuộm máu đỏ trào qua môi chảy xuống đất. Nhưng ngay sau đó, Bá tước Perắc ngẩng đầu lên:
- Cônăng Bêse, - ông kêu lên, tiếng kêu vẫn sang sảng rành mạch như trước - Ta sẽ gặp mi trước Tòa án của Chúa, nội trong tháng này thôi.
Cơn rùng mình sợ hãi lan khắp đám công chúng. Rồi có một loạt tiếng kêu thét tức giận át tiếng nói của Bá tước. Đám người xem điên cuồng giận dữ, nhưng nguyên nhân gây ra phẫn nộ lại không phải là cử chỉ hung bạo của người thầy tu, mà là sự kiêu ngạo của phạm nhân. Chưa bao giờ xảy ra sự xúc phạm như vậy ở quảng trường Đức bà này. Dám hát! Hắn lại dám hát! Nếu hắn hát bài thánh ca thì lại đi một nhẽ! Đằng này hắn đã hát bằng một thứ tiếng xa lạ, tiếng của quỷ dữ.
Đám đông chen lấn nhau tựa một làn sóng khổng lồ nâng Angiêlic lên. Nàng bị đẩy đi, bị đè bẹp, bị giẫm lên chân và cuối cùng nàng thấy mình đang đứng ở chỗ thụt vào của một cổng nhà thờ. Nàng đẩy cánh cửa. bước vào trong nhà thờ vắng tanh và tối om. Nàng đứng lại thở hổn hển, tim đập mạnh.
Nàng cố sức làm chủ được ý nghĩ của mình, xem mình đau ở đâu, khi chồng nàng cất tiếng hát, đứa bé trong bụng nàng đã quẫy mạnh.
Những tiếng la ó bên ngoài, đã dịu đi khi lọt vào chỗ nàng. Trong mấy phút, tiếng kêu thét đã lên tới đỉnh cao rồi sau đó lắng dần.
“Ta phải đi, phải ra quảng trường Grevơ” Angiêlic nghĩ thầm.
Nàng rời khỏi nơi trú ẩn ở thánh đường.
Nàng chạy, đi qua cầu Đức Bà, nàng đuổi kịp đám đông đang đi theo cái xe giải phạm nhân. Cuối cùng, nàng cũng tới được góc của quảng trường Grevơ. Đúng lúc đó, nàng thấy một ngọn lửa to bùng lên giàn thiêu. Giơ hai cánh tay lên trời, nàng bỗng kêu lên như một người điên:
- Anh ấy cháy rồi! Anh ấy cháy rồi!
Nàng vùng lên, dẹp lấy đường đến gần giàn thiêu. Sức nóng của lửa cháy tạt đến chỗ nàng. Gió làm ngọn lửa bốc lên cao, tiếng kêu ràn rạt.
Có những tiếng củi nổ vang như sấm. Những bó củi cháy đổ gục xuống rơi lộp bộp như mưa đá.
Ai kia? Người mặc áo chẽn đỏ đang đi vòng quanh giàn thiêu, châm đuốc vào những bó củi nằm ở lớp bên dưới.
Ai kia? Con người đang mắc kẹt giữa đám lửa cháy bùng bùng. Ôi, lạy Chúa, làm sao mà sống được giữa đám cháy lớn như vậy? Nhưng không, anh ấy không còn sống nữa đâu vì tên đao phủ đã bóp cổ anh ấy trước rồi mà!
- Nghe xem hắn ta đang kêu thét! - mấy người xem bàn tán với nhau.
- Không, không, anh ấy không kêu đâu. Anh ấy chết rồi. - Angiêlic luôn mồm nhắc lại.
Và nàng lấy hai tay bịt chặt tai lại, để khỏi nghe tiếng công chúng bàn tán xôn xao.
Một đám mưa những lá trắng do cơn lốc cuốn từ đám cháy lên, phủ tro lên đầu đám người xem.
- Đấy là những cuốn sách về quỷ thuật, phù thủy bị thiêu cùng với chủ của chúng
Cơn gió mạnh bỗng dập ngọn lửa xuống, Angiêlic thoáng thấy một chồng sách của thư viện trong lâu đài Học vui và đằng sau là một cái cột trói chặt một tấm hình bất động cháy đen thui, trên đầu chụp một chiếc mũ đen ngòm.
Nàng ngã xuống đất và ngất đi.