EZE, PHÁP, l924
Khi lên tám tuổi, hầu như mọi nguồn hạnh phúc đến với cuộc sống của Theresa de Fosse đều từ nhà thờ. Nó giống như một ngọn lửa thần bí cuốn cô vào hơi ấm của mình. Cô tới nhà thờ nhỏ Pénitent Blance, cầu kinh ở nhà thờ lớn tại Monaco và Notre Dame Bon Voyage ở Cannes, nhưng cô thường xuyên có mặt trong các buổi lễ nhà thờ tại Eze.
Theresa sống trong lâu đài ở vùng núi, phía trên một làng trung cổ Eze, gần Monte Carlo trông ra Côte d' Azru. Làng này nằm cheo leo trên một mỏm núi và đối với Theresa, từ đó có thể nhìn thấy cả thế giới. Từ tu viện ở trên đỉnh, những nếp nhà chạy xuống theo sườn núi cho tới Địa Trung Hải xanh thẳm phía dưới.
Monique, kém Theresa một tuổi, là vẻ đẹp của cả gia đình. Ngay từ lúc bé, người ta đã có thể biết lớn lên cô sẽ là một phụ nữ tuyệt vời. Monique có những đường nét thanh tú, cặp mắt long lanh và cảm giác tự tin, rất hợp với dáng vẻ của cô. Theresa thì xấu xí đến tai hại. Sự thực, ông bà De Fosse rất xấu hổ về người con gái lớn của họ. Nếu Theresa chỉ xấu vừa phải thôi thì họ đã gửi cô tới một bác sĩ chỉnh hình để cái mũi của cô ngắn lại, đưa cái cằm của cô ra phía trước hay chỉnh cho hai mắt cô cùng nhìn vào một điểm. Nhưng vấn đề là mọi đường nét ở cô đều lệch lạc. Mọi thứ đều đặt không đúng chỗ, cứ như một diễn viên hề làm biến dạng khuôn mặt để gây cười.
Nhưng nếu Chúa đã lừa cô về hình dáng bên ngoài, thì người lại đền bù bằng cách ban cho cô một món quà đáng kể. Theresa có giọng hát của một thiên thần.
Giọng cô được chú ý ngay trong lần đầu tiên cô hát ở đội đồng ca nhà thờ. Giáo dân ngạc nhiên nghe chất giọng trong trẻo, thuần khiết bay ra từ đứa trẻ.
Theresa càng lớn, giọng cô càng mượt mà. Cô được giao toàn bộ phần hát lĩnh xướng của nhà thờ song Theresa thấy xấu hổ với ngoại hình của mình mỗi khi phải đứng tách riêng ra lĩnh xướng.
Ở trường học, Monique có tất cả bạn bè. Trai cũng như gái đều kéo bầy kéo đàn đến với cô. Họ muốn được chơi cùng,cô, muốn được người khác nhìn thấy họ ở bên cô. Cô được mời có mặt ở mọi buổi liên hoan. Theresa cũng được mời, nhưng luôn quá muộn, như một sự hoàn thành nghĩa vụ xã hội và Theresa đau đớn cảm nhận điều đó – Ô, Renee! Em không thể chỉ mời một trong hai đứa trẻ nhà De Fosse mà không mời đứa kia. Thế sẽ là mất lịch sự.
Monique rất xấu hổ có một bà chị xấu xí, còn cho rằng dầu sao bà chị cũng làm ảnh hưởng tới mình.
– Ông bà De Fosse đối xử đúng mực với cô con gái lớn. Họ hoàn thành nghĩa vụ bậc cha mẹ một cách kỹ càng nhưng rõ ràng, người mà họ yêu chiều vẫn là Monique. Cái điều mà Theresa luôn khao khát thì cô lại không được đó là tình yêu thương.
Theresa là đứa trẻ ngoan ngoãn, sẵn sàng và mong muốn được làm hài lòng mọi người, một học trò giỏi, yêu nhạc, yêu lịch sử, ngôn ngữ, và rất chăm chỉ.
Các thầy cô giáo, đám gia nhân và người dân thị trấn ai nấy đều xót xa cho cô.
Như lời một thương gia khi cô rời cửa hiệu ông ta.
– Chúa đã không để ý khi tạo ra con bé.
Nhà thờ là nơi duy nhất Theresa tìm thấy tình người. Linh mục thương cô, Chúa Giêsu thương cô. Sáng sáng, cô đi lễ Met và làm dấu mười bốn bận. Quý trong nhà thờ mái vòm lạnh lẽo, cô cảm thấy sự hiện diện của Chúa. Khi hát, Theresa tràn ngập cảm giác hy vọng và cảm nhận được điều kỳ diệu nào đó sẽ đến với mình. Đó là điều duy nhất khiến cô còn chịu đụng nổi cuộc sống.
Theresa không bao giờ lộ ra nỗi bất hạnh của mình cho cha mẹ hay em gái biết, vì không muốn họ phiền lòng. Cô cũng giữ kín trong lòng mình điều bí mật rằng Chúa yêu cô biết bao và cô cũng yêu Chúa nhường nào.
Theresa yêu em gái mình. Họ cùng chơi bên nhau ngoài khu đất quanh lâu đài và cô thường để Monique thắng trong các trò chơi. Họ cùng đi thám hiểm theo những bậc đá trơn tuột trổ vào sườn núi dẫn xuống làng Eze phía dưới, và lang thang dọc theo các đường phố hẹp đầy cửa hiệu, xem các nghệ sĩ bán tác phẩm của họ.
Khi hai cô gái bước sang tuổi học trò, lời tiên đoán của mọi người đã thành sự thật. Monique càng trở nên xinh đẹp hơn và đám con trai vây bọc lấy cô, trong khi Theresa có rất ít bạn. Cô thường ở nhà may vá, đọc sách một mình.
Hôm đó, khi đi qua phòng khách, Theresa nghe thấy cha mẹ đang bàn luận về mình.
– Rồi nó sẽ thành gái già. Chúng ta sẽ phải cưu mang nó cả đời.
– Theresa sẽ tìm được một người. Tính tình con bé rất dịu dàng.
– Đó không phải là cái mà thanh niên ngày nay quan tâm. Chúng cần đứa nào làm chúng sung sướng trên giường kia.
Theresa chạy trốn.
Theresa vẫn hát trong nhà thờ vào các chủ nhật và bởi thế, một sự kiện đã đến, hứa hẹn làm thay đổi cuộc đời cô. Trong giáo đoàn, có bà Neff, dì ruột của vị giám đốc đài phát thanh Nice.
Một buổi sáng chủ nhật bà ở lại nói chuyện với Theresa.
– Này cô bé, cô đang phung phí đời mình ở đây. Cô có một giọng hát khác thường nên phải biết tận dụng nó.
– Cháu đang tận dụng nó đây. Cháu ...
– Tôi không định nói về ... - Bà nhìn quanh nhà thờ ...- chỗ này. Tôi muốn nói là phải sử dụng giọng hát một cách chuyên nghiệp. Khi nghe cô hát, tôi tự hào vì mình đã tìm ra một tài năng. Tôi muốn cô hát cho cháu tôi nghe. Cậu ấy có thể đưa cô lên Radio. Cô có muốn thế không?
– Cháu ...cháu không biết. - Ý nghĩ đó khiến cô hoảng sợ.
– Về bàn với gia đình xem sao.
– Mẹ nghĩ đó là một điều tuyệt vời. - Mẹ cô nói.
– Điều đó có thể tốt cho con. Cha cô gật gù.
Nhưng chính Monique lại có ý ngăn cản điều đó. Chị không phải là người hát chuyên nghiệp, - cô nói. Chị đừng tự làm trò cười cho thiên hạ.
Điều đó chẳng có liên quan chút nào với lý do cô ta ngăn cản người chị.
Monique sợ Theresa có thể thành công. Hiện tại, cô ta luôn được mọi người chú ý. Thật không công bằng, Monique nghĩ, khi Chúa lại ban cho Theresa giọng hát tuyệt vời như thế. Nếu chị ấy trở nên nổi tiếng thì sao Mình sẽ bị ra rìa, bị lu mờ.Vì thế, Monique tìm mọi cách để chị mình không đi thử giọng.
Nhưng chủ nhật sau, bà Neff vẫn giữ Theresa lại và bảo:
– Tôi đã nói chuyện với cháu tôi. Cậu ấy sẵn lòng để cho cô thử giọng, và sẽ đợi cô vào ba giờ chiều thứ tư.
Thế là thứ tư tuần đó, một cô Theresa hết sức sợ hãi đã xuất hiện ở đài phát thanh tại Nice và đến gặp giám đốc!
– Tôi là Louis Bonnet. - Anh ta nói cụt lủn. - Tôi sẽ dành cho cô dăm phút.
Sự xuất hiện của một Theresa bằng xương bằng thịt chỉ khẳng định thêm nỗi sợ hãi tồi tệ nhất của anh ta.
Bà dì cũng đã từng gửi đến đây những tài năng mặt mũi thế này.
Phải bảo bà ấy mới được. Nhung anh ta biết mình không dám. Vấn đề ở chỗ bà dì rất giàu và anh ta lại là người thừa kế duy nhất.
Theresa theo Louis Bonnet đi qua một hành lang hẹp dẫn vào một buồng phát thanh nhỏ.
– Cô đã bao giờ hát trên sóng phát thanh chưa?
Chưa ạ, thưa ngài. - Chiếc áo khoác của cô ướt đẫm mồ hôi. Sao mình lại đem thân vào chốn này?
Theresa tự hỏi. Cô đang trong cơn hoảng sợ, chỉ chực chạy trốn.
Bonnet để cô ngồi trước chiếc micro. Hôm nay, không có người chơi piano nào ở đây cho nên cô sẽ phải hát một cappella. Cô có biết nó là gì không?
– Dạ có, thưa ngài.
– Tuyệt! - Anh ta tự hỏi, không phải lần đầu, rằng chẳng biết bà dì có đủ giàu cho bõ công mình làm những cuộc thử giọng ngu xuẩn này không?
Tôi sẽ ở phòng điều khiển. Cô có đủ thời gian để hát một bàl.
– Thưa ngài, tôi sẽ phải ...
Anh ta đã đi khuất, Theresa ngồi một mình trong phòng, nhìn chằm chằm vào micro. Cô không biết mình sẽ hát bài gì. Hãy đi gặp anh ta. - Bà dì anh ta đã nói thế. - Đài phát thanh có chương trình ca nhạc vào các tối thử bảy ... Mình phải thoát khỏi đây thôi.
Giọng của Louis từ đâu phát ra:
– Tôi không có cả một ngày trời đâu.
– Xin lỗi. Tôi không thể ... .
Nhưng anh chàng giám đốc đã quyết định trừng phạt cô vì tội đã làm mất thời gian.
– Vài nốt thôi, - anh ta khăng khăng đòi. Đủ để anh ta có thể nói lại với bà dì rằng cô gái này ngu xuẩn tới mức nào. Có thể nhờ đó mà cản được bà ta thôi đưa tới đây những người được bà bảo hộ.
– Tôi đợi đây Anh ta ngả lưng vào ghế, châm một điếu Gitaule. Bốn tiếng nữa mới phải đi.
Yvette vẫn sẽ đợi. Anh sẽ có thời gian vào phòng cô, trước khi về nhà với vợ mình. Có khi còn kịp để ...
Anh ta chợt nghe thấy, và không thể tin vào tai mình. Một giọng hát ngọt ngào, trong vắt đến ...lạnh cả sống lưng. Một giọng hát đầy ước mơ và khát vọng, về sự cô đơn và nỗi tuyệt vọng, về những tình yêu đã mất và những giấc mơ đã chết ... Giọng hát khiến anh ta trào nước mắt. Nó khuấy động những ẩn giấu trong sâu thẳm mà bấy lâu anh ta tưởng chúng đã chết. Đây là tất cả những gì anh ta có thể thất lên. Giêsu Kitô! Nàng ở đâu ra vậy?
Một nhân viên phụ trách máy bước vào buồng chỉ huy từ lúc nào, đang đứng nghe như bị thôi miên. Cánh cửa buồng lại mở ra và những người bị giọng hát cuốn hút lũ lượt kéo nhau vào. Họ đứng chết lặng khi nghe những âm thanh xé lòng từ một trái tim tuyệt vọng đang gào thét đòi tình thương. Trong phòng tịnh không còn tiếng động nào khác.
Khi bài hát kết thúc, sự tĩnh mịch còn kéo dài mãi. Cuối cùng, một phụ nữ cất tiếng:
– Bất kể cô ta là ai, không được để giọng hát này “thoát”.
Louis Bonnet vội vã đi sang phòng phát thanh. Theresa đang nhấp nhỏm đợi được về:
– Xin lỗi vì tôi ngồi lâu quá. Ngài hiểu cho, tôi chưa bao giờ.. – Nào, ngồi xuống đã, Maria.
– Tôi là Theresa.
– Xin lỗi cô. - Anh ta hít thật sâu. - Chúng tôi có chương trình ca nhạc vào các đêm thứ bảy.
– Tôi biết. Tôi vẫn thường nghe.
– Cô đồng ý hát trên chương trình ấy nhé!
Theresa tròn mắt nhìn anh ta, không thể tin vào điều vừa nghe thấy. .. – Ngài nói ... ngài muốn ... thuê tôi?
Bắt đầu từ tuần này. Chúng tôi sẽ trả thù lao ở mức tối thiểu. Nhưng với cô, đó sẽ là một khoản thu nhập lớn đấy!
Điều đó hầu như tốt đẹp đến khó tin. Họ sẽ trả tiền ình hát.
– Thuê chị ấy à? Bao nhiêu cơ? - Monique hỏi.
– Chị không biết. Chị không quan tâm. - Điều quan trọng là có người cần đến mình. Theresa định nói thế nhưng rồi kìm lại được.
– Một điều kỳ diệu. Vậy là con được lên đài.- Cha cô nói.
Mẹ cô đã sắp đặt xong các kế hoạch:
– Tất cả bạn bè của chúng ta sẽ được nghe và họ sẽ phải gửi thư đến nói rằng con hát hay làm sao.
Theresa nhìn Monique, đợi cô em gái nói:
Mẹ không phải làm thế. Chị Theresa hát rất hay.
Nhưng Monique không nói gì. Chuyện ấy sẽ sụp đổ nhanh chóng là điều cô ta đang nghĩ.
Monique đã nhầm.
– Tối thứ bảy tại đài phát thanh, Theresa thấy sợ hãi.
Hãy tin tôi! Louis Bonnet trấn an cô. - Hoàn toàn bình thường thôi. Tất cả các nghệ sĩ đều qua đây cả mà.
Họ đang ngồi chờ ở một phòng nhỏ màu xanh dành cho các diễn viên.
– Cô sắp sửa khiến cho tất cả người nghe xúc động.
– Tôi sắp lên cơn sốt thì đúng hơn.
Không còn thời gian đâu. Cô sẽ diễn sau hai phút nữa.
Chiều hôm đó Theresa đã tập dượt vớl dàn nhạc nhỏ sẽ đệm cho cô. Buổi tập thật không bình thường. Căn phòng chật ních các nhân viên của đài, những người đã được nghe về cô gái trẻ có giọng hát ngoài sức tưởng tượng. Không một ai nghi ngờ rằng họ đang chứng kiến sự ra đời của một ngôi sao.
– Thật đáng tiếc, cô bé xinh không được nhiều. Giám đốc sân khấu chép miệng. - Nhưng chỉ nghe trên đài thì cũng chẳng ảnh hưởng gì ...
Buổi biểu diễn tối đó của Theresa thật tuyệt vời. Cô thấy mình chưa bao giờ lại được hát như thế. Ai biết được những gì rồi sẽ đến với mình? Cô có thể trở nên nổi tiếng và đàn ông sẽ quỳ dưới chân cô, cầu xin cô lấy họ, như họ đã cầu xin Monique.
Như đọc được ý nghĩ của cô, Monique nói:
– Em rất mừng cho chị, nhưng đừng để chuyện đó cuốn chị đi. Những thứ này chẳng bền đâu.
Sẽ bền, Theresa hạnh phúc nghĩ cuối cùng mình đã được làm người, một con người như mọi con người.
Sáng thứ hai, một cú điện thoại đường dài gọi đến cho Theresa.
– Chắc hẳn thằng cha nào đó đùa cợt. - Cha cô bảo. Hắn nói hắn là Jacques Raimu.
Một giám đốc sân khấu sáng chói nhất nước Pháp. Theresa thận trọng nhấc máy.
– Alô!
– Cô De Fosse đấy ạ?
– Vâng.
– Theresa De Fosse phải không?
– Vâng, tôi đây.
– Jacques Raimu đây. Tôi đã được nghe chương trình của cô trên đài vào tối thứ bảy. Cô chính là người tôi đang tìm.
– Tôi ... Tôi không hiểu.
– Tôi đang dựng vở tại nhà hát kịch Comédie Francaise, một vở ca kịch. Tôi đang tìm một người có giọng hát như cô. Nói thật là không thể có giọng hát nào giống được cô. Ai đang phụ trách cô đấy?
– Phụ trách tôi ấy à? Tôi ... không có ai phụ trách tôi cả.
– Vậy tôi sẽ tới và chúng ta sẽ thỏa thuận cụ thể.
– Ngài Raimu ... tôi ... tôi không được xinh đâu. - Thật đau đớn cho cô phải nói ra điều đó, nhưng cô hiểu là không có cách nào khác. Không được để ông ta mong đợi hão huyền.
Ông cười:
– Cô sẽ xinh đẹp khi ta thỏa thuận xong. Nhà hát là tạo dựng. Nghệ thuật hóa trang sân khấu có thể làm mọi ma thuật mà người ta không thể tin được.
– Nhưng ...
– Mai tôi sẽ gặp cô.
Một giấc mơ trên đỉnh cao của sự kỳ diệu. Được làm ngôi sao trong một vở kịch của Raimu?
– Bố sẽ thỏa thuận trực tiếp với.ông ta. - Cha cô nói. - Con phải cẩn thận khi tiếp xúc với một người của nhà hát.
– Bố mẹ sẽ mua cho con một cái váy mới. - Mẹ cô nói. Và mẹ sẽ mời ông ta ăn cơm tối.