Khi mở mắt ra, Angiêlic nghĩ rằng mình đang ở trong một cơn ác mộng: linh mục Bêse đã đứng ở bục người làm chứng.
Sau khi tuyên thệ trước cây thánh giá, ông ta bắt đầu nói với giọng se sẽ, nhát gừng. Ông ta kể chuyện đã tận mắt thấy người phù thủy cao tay Perắc này biến đá đúc chảy thành vàng thật, bằng cách sử dụng thứ đá tạo vàng mà chắc chắn ông ta đã lấy được từ một nơi xa xăm, nơi đã được ông ấy mô tả là một vùng băng giá, chưa có chân người đặt tới, sấm sét mưa bão suốt ngày đêm. Người linh mục khẳng định rằng khối vàng nặng hàng ngàn cân mà ông Perắc tạo ra trước mắt ông sau này được các nhà chuyên môn thử và xác định đúng là vàng
Thẩm phán Buriê hỏi:
- Cha Bêse, ngài đã dự những buổi luyện đan để làm vàng ấy, và chính ngài là một nhà khoa học, vậy theo ngài mục đích mà bị cáo theo đuổi là gì? Để làm giàu, vì tình yêu, hay vì cái gì?
Linh mục Bêse nói, giọng thiểu não:
- Vì mục đích gì ư? Tôi biết. Để làm giàu hay vì tình yêu? Không. Để có quyền lực và để âm mưu chống Nhà nước, chống Đức vua. Không. Chính vì ông ta muốn hùng mạnh như chính Chúa trời! Tôi tin chắc ông ta biết cách sáng tạo ra sự sống, ông ta muốn thách thức cả tạo hóa.
- Thưa cha. - Ông thẩm phán Tin lành Đenmax nói với giọng lễ phép. - Cha có bằng chứng gì về lời tuyên bố khác thường đó chăng?
- Chính mắt tôi đã thấy con người lùn ra khỏi phòng thí nghiệm của ông ta, có cả những yêu tinh, những con rồng và những con quái vật khác. Nhiều nông dân - tôi có ghi tên của họ - cũng trông thấy những con quái vật đó, vào những đêm gió bão, bò ra khỏi hang ổ của chúng, nghĩa là cái phòng thí nghiệm khét tiếng của ông Bá tước. Cái phòng này đã một lần suýt bị thiêu hủy hoàn toàn, do một vụ nổ của cái mà ông ta gọi là chất hay là “vàng gây nổ”, nhưng tôi nghĩ đó là thứ “vàng không ổn định”, hay là “vàng ma quái”.
Cả phòng xử án ngồi nghe hồi hộp, khó thở.
Thẩm phán Bur
iê đứng lên, đầy công phẫn:
- Bị cáo có gì để trả lời câu buộc tội này?
Ông Perắc nhún vai sốt ruột, cuối cùng mới nói, vẻ mệt mỏi:
- Làm sao tôi có thể bác bỏ những câu lảm nhảm của một kẻ hiển nhiên là mất trí?
- Bị cáo, ông được quyền lẩn tránh việc trả lời - Chánh án bình tĩnh nói - Ông có nhận đã tạo ra những con quái vật mà vị linh mục này nói đến không?
- Tất nhiên là không.
- Bây giờ, sang đến câu hỏi khác. - Chánh án Maxênô tiếp tục hỏi. - Ông có nhận ra giấy tôi cầm đây không? Tờ này là danh sách những tác phẩm về luyện đan và những sách dị giáo, và người ta nói là tờ liệt kê chính xác các cuốn sách đặt trên một cái giá ở phòng đọc sách của ông, mà ông luôn luôn đến tham khảo. Tôi thấy ở đây có tên cuốn “Đơrênoa Natura” của Paraxenxuyx, trong đó có đoạn nói về việc dùng ma thuật tạo ra những con quái vật, như linh mục Bêse đã nói đến; đoạn sách này đã được gạch dưới bằng bút đỏ, kèm theo mấy câu ghi chú do chính tay ông viết.
Bá tước Perắc trả lời, giọng khàn khàn mệt nhọc:
- Đúng thế. Tôi nhớ có gạch dưới những đoạn quá vô lý.
- Tôi còn chú ý trong danh sách này có những cuốn tuy không nói về luyện đan, nhưng cũng là sách cấm. Những cuốn này in ở La Hay hoặc ở Liegiơ, được lén lút nhập vào Pháp. Trong danh sách này, đáng chú ý còn có những tác giả như Galilê và Côpecnic, mà lý thuyết của họ đã bị Nhà thờ phản đối.
- Tôi đoán danh sách đó đã được nộp lên quý tòa do tay của một quản gia cũ của tôi tên là Clêmăng, một gián điệp tay sai của một người trọng yếu nào đó. Danh sách ấy là chính xác.
- Phải chăng ông không tán thành sự lên án chính thức của Nhà thờ Rôma đối với những lý thuyết vô thần của Côpecnic và Galilê?
- Tôi không tán thành, vì rõ ràng Nhà thờ đã sai lầm.
Chánh án Maxênô hội ý với các đồng sự rồi tuyên bố cuộc thẩm vấn đã kết thúc, bây giờ sẽ gọi những nhân chứng để buộc tội.
Lúc này, thấy đi vào hai thầy tu mặc áo chùng trắng, theo sau là bốn nữ tu sĩ, rồi đến hai thầy tu áo nâu dòng Frăngxicanh. Nhó này xếp hàng trước mặt đoàn thẩm phán.
Chánh án Maxênô đứng lên nói:
- Thưa quý vị, được Đức vua, người bảo vệ Nhà thờ của Chúa, giao việc xét xử vụ án phù thủy này, chúng tôi đã phải tìm kiếm những chứng cớ có được ghi trong cuốn sách nghi thức của Nhà thờ Rôma, để chứng minh dứt khoát được rằng ông Perắc đã thông đồng với quỷ dữ. Chủ yếu, về điểm thứ ba của nghi thức nói rằng…
Chánh án cúi xuống đọc biên bản:
- Rằng: người thông đồng với quỷ dữ “có sức mạnh cơ thể phi thường và có một quyền uy đối với tâm hồn và thể xác của những người khác”, chúng tôi đã xác định được những sự kiện cụ thể sau đây:
Chúng tôi đã nhận được đơn kiện của bà tu viện trưởng nữ tu viện Xanh-Lêăngđrơ ở Ôvécnhơ, nói rằng một nữ tu sĩ mới được nhận vào, đã bộc lộ những triệu chứng bị quỷ ám và đã tố cáo thủ phạm là Bá tước Perắc. Nữ tu sĩ đó thú nhận rằng trước đây Bá tước này đã lôi cuốn mình vào tội lỗi phóng đãng, và vì hối hận nên đã rút vào tu viện. Nhưng vào đây bà ta vẫn không tìm thấy được sự yên tĩnh, vì người đàn ông đó vẫn cám dỗ bà từ xa, và chắc rằng đã bỏ bùa cho bà ta. Ít lâu sau bà ta trình lên bà tu viện trưởng một bó hoa hồng, nói rằng có một người lạ, mặt hơi giống Bá tước Perắc, đã quẳng qua tường vào cho mình. Bó hoa đó đã gây rối loạn trong nhà tu, nhiều nữ tu sĩ khác cũng đã nói lảm nhảm những chuyện tục tĩu kỳ quái; khi tỉnh lại, họ nói đến một con quỷ thọt chân, khi bóng nó hiện lên làm cho cả bọn họ vui sướng run lên với nỗi thèm khát thú vui xác thịt không sao dập tắt được. Lo ngại quá, bà tu viện trưởng đã báo cáo lên cấp trên. Đúng lúc đó bắt đầu cuộc điều tra sơ bộ về vụ án ông Perắc, cho nên ngài giáo chủ kiêm tổng giám mục Pari đã chuyển hồ sơ này cho tôi. Những nhân chứng mà Tòa nghe lời khai bây giờ là những nữ tu sĩ của tu viện này.
Cúi người xuống bàn, chánh án Maxênô nói với giọng lễ phép:
- Bà phước Cácmenxita, bà có nhận ra đây là người đàn ông đã theo đuổi bà từ xa và bỏ bùa ma quái cho bà
Một giọng nữ trầm đầy xúc động trả lời:
- Tôi nhận ra đây là người chủ duy nhất của đời tôi!
Angiêlic kinh ngạc phát hiện ở dưới tấm mạng khổ hạnh che khuôn mặt đa tình sôi nổi của người phụ nữ Tây Ban Nha.
Ông Maxênô đằng hắng rồi hỏi:
- Nhưng, phải chăng bà vào tu viện là để dốc lòng thờ Chúa?
- Tôi muốn thoát khỏi kẻ đã bỏ bùa cho tôi. Nhưng không được. Ông ta theo đuổi tôi đến tận trước bàn thờ Chúa.
Chánh án Maxênô quay về phía bà tu viện trưởng:
- Thưa bà, tôi buộc lòng phải tiết lộ những sự việc xúc phạm Nhà thờ ở trước Tòa án bên đời. Nhưng ngài Giáo chủ kiêm tổng giám mục đã ra lệnh cho tôi phải làm như vậy. Tuy nhiên, tôi xin tòa nghe tôi trình bày ở phiên họp kín.
Chánh án đồng ý. Đoàn thẩm phán rút vào một phòng riêng ở phía sau, theo sau là bà tu viện trưởng và các nữ tu sĩ.
Chỉ riêng bà Cácmenxita ở lại, dưới sự giám sát của hai lính Thụy Sĩ và bốn linh mục đã đưa bà ta đến.
Angiêlic thấy chồng mình không thèm để mắt nhìn về phía người phụ nữ Tây Ban Nha. Ông Perắc tìm cách nghỉ ngơi một chút, cố dựa vào “Chiếc ghế sám hối” của bị cáo. Phải khó nhọc lắm ông mới làm được theo ý muốn vì bị nhục hình ở Baxtiơ, mỗi cử động này là một đòn tra tấn đối với ông.
Bà phước Cácmenxita sau mấy phút bất động, bỗng tiến lên mấy bước về phía bị cáo. Đám lính gác len vào giữa và đẩy lùi bà ta. Bất thình lình, người phụ nữ Tây Ban Nha xinh đẹp, có khuôn mặt giống Đức mẹ Đồng trinhiến đổi hoàn toàn. Phút chốc đã diễn ra một cảnh tượng hãi hùng như ở địa ngục. Miệng bà ta há ra rồi ngậm lại, như con cóc ra khỏi nước đớp không khí. Rồi người nữ tu sĩ bỗng đưa tay lên môi. Hàm răng nghiến chặt, hai mắt trợn ngược, một đám bọt sùi ra ngoài mép.
Luật sư Đêgrê đứng vọt dậy, mặt tái đi:
- Nhìn xem, màn kịch then chốt bằng bọt xà phòng đây.
Nhưng ngay lập tức, ông đã bị tóm chặt và lôi ra ngoài phòng xử án. Tiếng kêu lẻ loi của ông không có một tiếng vang, đám đông công chúng đều nghển cổ nhìn xem cảnh tượng lạ lùng, mặt mày ngơ ngác như bị ma làm.
Toàn thân người phụ nữ run bần bật, bà ta nhích vài bước lại gần bị cáo. Mấy thầy tu chặn lối bà ta. Bà ta dừng lại, giơ tay lấy khăn chùm đầu và bắt đầu xé với những động tác điên cuồng. Bốn thầy tu vội nhảy bổ tới, cố giữ tay, nhưng người đàn bà đã trườn người thoát ra như một con lươn.
Mụ lăn xuống đất, bò lê và uốn éo như con rắn, luồn qua mấy linh mục, khoèo chân cho họ ngã ra. Rồi mụ làm những cử chỉ dâm ô, và cố sức giật tung áo quần mấy ông thầy tu. Mấy linh mục tội nghiệp lăn xuống sàn và giữ chặt lấy áo, trông mất hết cả tư thế. Cuối cùng, người đàn bà bị quỷ ám, quay cuồng và quằn quại khắp bốn phía, mụ tháo được tràng hạt ở cổ ra rồi đến tấm áo choàng, và đột nhiên đứng thẳng dậy, phô bày thân hình trần truồng đẹp ngồn ngộn dưới ánh sáng mờ mờ của phòng xử án.
Cảnh ồn ào hỗn độn diễn ra không sao tả được. Dân chúng la hét. Một số người muốn nhảy xổ ra, những người khác đòi xem cho rõ. Một luật gia đạo mạo ngồi ở hàng ghế đầu vội đứng lên, giật tung áo chùng đen đang mặc ra, trên người chỉ còn chiếc áo lót mình cũn cỡn và đôi ủng; ông vươn người ra trước, tung áo chùng của mình chụp được lên đầu Cácmenxita, che kín mụ đàn bà vô liêm sỉ.
Mấy bà nữ tu sĩ ngồi cạnh Angiêlic vội đứng lên, đứng đầu là mẹ bề trên của họ. Mọi người tránh ra cho họ đi, vì đã nhận ra những tu sĩ phục vụ ở Bệnh viện Chung. Họ bao vây Cácmenxita, dùng thừng trói chặt mụ như bó giò. Rồi họ khiêng mụ đàn bà đang sùi bọt mép đi, như một đá
Giữa lúc đó, trong đám đông có tiếng kêu lanh lảnh:
- Xem kìa! Con quỷ dữ đang cười!
Những cánh tay vươn ra chỉ về phía bị cáo.
Đúng vậy, ở cách nơi vừa diễn ra màn kịch có vài bước, Bá tước Perắc đang cười rất thoải mái. Trong tiếng cười khanh khách này, Angiêlic nhận ra sự bột phát của đức tính vui vẻ, hồn nhiên đầy năng động đã đem hạnh phúc cho đời nàng. Nhưng đối với những đầu óc cuồng tín, tiếng cười đó lại là sự khiêu khích của quỷ dữ dưới địa ngục.
Một làn sóng công phẫn đầy khiếp sợ làm đám công chúng sôi sục. Bọn lính gác đứng lên và giương những cây giáo dài làm một hàng rào. Không có họ, bị cáo chắc chắn sẽ bị đám đông xông vào xé xác.
- Đi với tôi. - Người nữ tu sĩ cùng đi với Angiêlic thì thầm.
Thấy người thiếu phụ do dự, bà giục nàng:
- Dù sao, người ta sẽ yêu cầu mọi người ra khỏi phòng xử án. Ta phải tìm xem luật sư Đêgrê ở đâu, để biết cuộc xét xử có tiếp tục chiều nay không.