Vài ngày trôi qua. Margot vẫn còn ho, và vốn dễ trở nên quá lo lắng cho bản thân, cô ở nhà, và không có gì để làm – mà đọc lại không phải là sở trường của cô – cô tự giải trí theo cách Rex đã khuyên: nằm thoải mái giữa đống gối sặc sỡ hỗn độn mà tra danh bạ điện thoại để gọi đến những người không quen, các cửa hàng và công ty kinh doanh. Cô đặt hàng mua xe đẩy trẻ em, mua hoa loa kèn và mua đài radio, để gửi đến những địa chỉ lựa chọn ngẫu nhiên. Cô trêu lừa những công dân đáng kính trọng và khuyên vợ họ nên bớt nhẹ dạn cả tin; cô gọi mười lần liên tục đến cùng một số, và kết quả là làm cho các ngài Traum, Baum và Käsebier phát rồ phát dại. Cô nhận được những lời tỏ tình tuyệt hay và những câu nguyền rủa còn tuyệt hay hơn. Albinus bước vào, với nụ cười trìu mến ông đứng ngắm cô đặt mua quan tài cho ngài Kirchhof nào đó. Chiếc áo kimono của cô tuột mở, và khi nghe điện thoại đôi chân nhỏ của cô đạp đạp trong niềm vui sướng hiểm ác, cặp mắt dài của cô đảo qua đảo lại. Lòng Albinus ngập tràn niềm thương mến mê đắm, ông lặng lẽ đứng né sang một bên, ngại không dám đến gần vì sợ làm khuấy động giây phút vui thú của cô.
Lúc này cô đang tâm sự với giáo sư Grimm về cuộc đời mình và van xin ông này hãy đến gặp cô vào nửa đêm, cùng lúc đó ở phía bên kia dây nói ngài giáo sư đang nặng nề khổ sở tự tranh luận với chính mình xem lời mời này phải chăng là một trò chơi khăm, hay đó là thành quả của danh tiếng nhà ngư học của mình.
Xét những trò đùa trên điện thoại của Margot thì không có gì ngạc nhiên khi Paul cố liên lạc với Albinus trong suốt nửa tiếng đồng hồ vừa qua, mà chỉ hoài công. Ông vẫn gọi đi gọi lại song lần nào cũng chỉ nghe được tiếng bíp bíp tàn nhẫn.
Cuối cùng ông đứng dậy, thấy chóng mặt chao đảo và lại nặng nhọc ngồi xuống. Hai đêm rồi ông không hề chợp mắt, ông thấy buồn nôn và đang chịu cơn bão của niềm đau; nhưng đằng nào cũng vậy, ông phải làm việc đó và sẽ phải làm cho xong. Tiếng bíp bíp ngoan cố dường như báo rằng định mệnh đã quyết ngăn cản dự định của ông, nhưng Paul là người cứng đầu: nếu không làm được bằng cách này, ông sẽ thử cách khác.
Ông nhón chân đi vào phòng trẻ đang tối và rất im ắng tuy có nhiều người. Ông nhìn thấy gáy bà chị mình với chiếc lược gài phía sau và chiếc khăn choàng bằng len phủ quanh vai, rồi ông đột ngột quả quyết xoay người, bước ra ngoài sảnh, xỏ vào người chiếc áo choàng (trong khi vừa rên rỉ vừa nuốt những tiếng thổn thức vào lòng), rồi lên đường đi tìm Albinus.
“Đợi ở đây,” ông nói với tài xế taxi khi bước xuống vỉa hè trước ngôi nhà thân quen.
Ông đã bắt đầu đẩy cánh cửa ra vào, thì Rex vội vã từ đằng sau lao đến. Cả hai bước vào cùng lúc. Họ nhìn nhau và – có tiếng reo hò hân hoan nổ rộ lên khi bóng được đánh vào gôn đội Thụy Điển.
“Có phải ông đến thăm ngài Albinus?” Paul hỏi bằng giọng lạnh lùng không thương xót.
Rex mỉm cười gật đầu.
“Vậy để tôi nói cho ông rằng ông ta sẽ không tiếp ai bây giờ cả. Tôi là em rể ông ta và đến đây để báo một tin rất xấu.”
“Ông có muốn giao phó cho tôi việc báo tin này không?” Rex ôn hòa hỏi lại.
Paul lên một cơn khó thở. Ông dừng bước ở chiếu nghỉ cầu thang tầng một. Cúi đầu như một con bò đực, ông gườm gườm nhìn Rex lúc này đang ngoái lại nhìn bộ mặt sưng húp hoen nước mắt của Paul một cách tò mò và dò xét.
“Tôi khuyên ông hãy hoãn chuyến viếng thăm lại,” Paul nói trong hơi thở nặng nề. “Con gái của anh rể tôi sắp chết.” Ông tiếp tục đi lên cầu thang và Rex im lặng đi theo.
Paul cảm thấy máu dồn lên đầu khi nghe tiếng chân bước xấc xược đằng sau, nhưng sợ bị cơn hen làm chậm trễ nên ông tự kiềm chế lại. Khi họ đến trước cửa căn hộ, ông quay sang Rex lần nữa mà nói:
“Tôi không biết ông là ai và là cái thể thống gì, nhưng tôi thật tình không hiểu nổi sự ngoan cố của ông.”
“À, tên tôi là Axel Rex và ở đây tôi được đón tiếp như ở nhà mình vậy,” Rex nhã nhặn trả lời, cùng lúc đó hắn chĩa ngón tay trắng dài ra nhấn nút chuông.
“Mình có nên đánh gã ta không?” Paul nghĩ và rồi, “Có quan trọng gì bây giờ nhỉ?... Cái chính là làm nhanh việc này cho xong.”
Một người hầu thấp bé tóc muối tiêu (tôn ông người Anh đã bị đuổi việc) dẫn họ vào.
“Hãy nói với ông chủ,” Rex thở dài nói, “rằng ông đây muốn…”
“Ông im ngay đi!” Paul nói, rồi đứng ngay giữa sảnh ông lấy hết sức mình hét ầm lên: “Albert!” và thêm một lần nữa: “Albert!”
Khi thấy khuôn mặt nhăn nhúm của ông em rể, Albinus loạng choạng bước vội về phía ông ta, trượt chân và rồi chững lại.
“Irma đang ốm thập tử nhất sinh,” Paul nói, nện gậy thình thịch xuống sàn. “Tốt hơn anh hãy đến ngay đi.”
Tiếp đó là một khoảng ngắn. Rex hau háu nhìn hai người từ đầu đến chân. Bất chợt giọng Margot the thé từ phòng khách vọng ra: “Albert, em cần nói chuyện với anh.”
“Anh đến ngay đây,” Albinus lắp bắp và đi vội vào phòng khách. Margot đứng đó, hai tay khoanh trước ngực.
“Con gái anh đang ốm thập tử nhất sinh,” Albinus nói. “Anh sẽ đi thăm con ngay bây giờ.”
“Họ nói dối anh đấy,” Margot giận dữ hét lên. “Đó là cái bẫy để dụ anh về.”
“Margot… ôi, hãy vì Chúa!”
Cô tóm lấy tay ông: “Thế nếu em đi cùng anh đến đó?”
“Margot, đủ rồi! Em phải hiểu là… Bật lửa của anh đâu rồi? Bật lửa của anh đâu rồi? Bật lửa của anh đâu rồi? Cậu ấy đang đợi anh.”
“Họ lừa anh đấy. Em không cho anh đi đâu.”
“Họ đang đợi anh,” Albinus lắp lắp, hai mắt ông mở thao láo.
“Nếu anh mà cả gan…”
Paul vẫn đứng nguyên trong sảnh trong tư thế cũ, tay nện gậy xuống sàn. Rex lấy ra một chiếc hộp nhỏ xíu tráng men. Từ phòng khách vọng ra tiếng những giọng kích động đang la lối om sòm. Rex mời Paul vài viên kẹo ho. Paul không nhìn mà dùng khuỷu tay đẩy ngược ra làm đổ những viên kẹo. Rex phá lên cười. Tiếng các giọng nói đổ lại nổ ầm lên.
“Thật ghê tởm,” Paul lầm bầm rồi bỏ đi. Hai gò má run run, ông lao vội xuống cầu thang.
“Sao rồi?” cô bảo mẫu thầm thì hỏi khi ông về đến nhà.
“Không, ông ta chẳng đến đâu,” Paul đáp. Ông lấy tay che mắt trong giây lát, hắng giọng, rồi lại nhón chân đi vào phòng trẻ, như lúc trước.
Ở đó mọi thứ không hề thay đổi. Khe khẽ, đều đặn, Irma lật đầu từ bên này qua bên kia gối. Đôi mắt hé mở của con bé trông lờ đờ; thỉnh thoảng một tiếng nấc cụt làm người nó rung lên. Elisabeth kéo thẳng tấm chăn – một cử chỉ máy móc hoàn toàn vô nghĩa. Một chiếc thìa rơi khỏi bàn, và tiếng leng keng mong manh ngân vang một lúc lâu trong tai những người đang ở trong phòng. Cô y tá của bệnh viện đếm nhịp tim, hấp háy mắt, rồi đặt bàn tay nhỏ bé lên tấm ga giường, cẩn trọng như thể sợ làm nó đau.
“Có lẽ con bé khát nước chăng?” Elisabeth thầm thì.
Cô y tá lắc đầu. Ai đó trong phòng ho rất nhẹ. Irma lật người qua lại; rồi nó co một bên đầu gối khẳng khiu dưới lớp chăn và rồi lại rất từ từ duỗi ra.
Cánh cửa cọt kẹt, cô bảo mẫu bước vào nói thầm vào tai Paul. Paul gật đầu và cô ta đi ra ngoài. Rồi cửa lại cọt kẹt; nhưng lần này Elisabeth không quay đầu lại…
Người đàn ông vừa bước vào dừng lại cách giường vài mét. Ông chỉ có thể lờ mờ nhận ra mái tóc sáng màu của vợ mình với chiếc khăn choàng, nhưng ông nhìn khuôn mặt của Irma rõ nét đến độ nhức nhối – hai lỗ mũi nhỏ màu đen và vùng sáng bóng vàng vàng trên vầng trán dô của con bé. Ông đứng như thế một lúc lâu, rồi ông ngoác miệng ra và bị ai đó từ phía sau (một người anh họ xa của ông) tóm lấy dưới nách.
Ông thấy mình đứng trong phòng làm việc của Paul. Trên chiếc đi văng ở góc phòng, có hai bà mà ông không nhớ tên đang ngồi, thấp giọng trò chuyện; ông có cảm tưởng lạ lùng là nếu ông nhớ ra tên của họ, mọi thứ sẽ trở lại bình thường. Cô bảo mẫu đang rúc trong ghế bành khóc nức nở. Một ông nhiều tuổi đáng tôn quý với cái trán hói mênh mông đang đứng hút thuốc cạnh cửa sổ, thi thoảng vươn người từ gót đến tận mũi ngón chân. Trên bàn, khay thủy tinh đựng cam lập lòe.
“Sao trước đó họ không gọi tôi đến?” Albinus rướn mày lẩm bẩm mà không thực sự nói với một ai. Ông cau mày, lắc đầu và bẻ ngón tay. Im lặng. Chiếc đồng hồ trên bệ lò sưởi tích tắc. Ông Lampert từ phòng trẻ bước vào.
“Thế nào rồi?” Albinus lạc giọng hỏi.
Lampert quay về phía ông nhiều tuổi đáng tôn quý, ông này khẽ nhún vai và đi theo Lampert vào phòng người bệnh.
Một quãng thời gian dài trôi qua. Cửa sổ đã khá tối; chẳng ai bận tâm kéo rèm lại. Albinus lấy một quả cam và chậm rãi bóc vỏ. Bên ngoài tuyết đang rơi, chỉ những tiếng ồn bị tắc nghẹt là còn vọng lên từ ngoài phố. Chốc chốc lại nghe thấy tiếng lách tách từ lò sưởi trung tâm. Dưới đường, ai đó huýt sáo điệu bốn nốt (Siegfried[1]), rồi không gian lại trở nên im ắng. Albinus chậm rãi ăn cam. Quả cam rất chua. Paul đột ngột bước vào phòng và, không nhìn vào ai, thốt lên một từ ngắn ngủi duy nhất.
[1. Siegfried là tên một vở opera trong bộ tứ Nhẫn của Richard Wagner. Các tác phẩm của Wagner được nhắc đến nhiều, ngầm ý chỉ chuyện diễn ra trong thời kỳ Đức Quốc xã. Trong giai đoạn này âm nhạc của Wagner rất được đề cao.]
Trong phòng trẻ, Albinus thấy lưng vợ mình khi bà khom xuống giường, bất động và chăm chú, tay vẫn nắm vật gì đó trông như một chiếc cốc trong suốt. Cô y tá của bệnh viện choàng tay ôm quanh vai bà rồi dẫn bà đi vào khoảng tối. Albinus bước lại gần giường. Trong giây lát ông lờ mờ thoáng nhìn ra khuôn mặt bé bỏng đã chết và vành môi ngắn nhợt nhạt để lộ răng cửa thưa thớt, sún một chiếc răng sữa nhỏ. Rồi tất cả trở nên mờ ảo trước mắt ông. Ông quay người lại đi ra, thật cẩn thận cố không xô vào bất cứ ai hay bất cứ vật gì. Cửa ra vào phía dưới đã khóa. Nhưng trong khi ông cứ đứng đó, một bà mặt mày son phấn đeo khăn choàng kiểu Tây Ban Nha đi xuống mở cửa cho một ông người phủ đầy tuyết. Albinus nhìn đồng hồ. Đã quá nửa đêm. Ông đã ở đó hơn năm tiếng đồng hồ rồi sao?
Ông đi dọc vỉa hè trắng xóa, mềm, lạo xạo, và vẫn không tin được điều vừa xảy ra. Trong tâm trí mình, ông hình dung ra hình ảnh bé Irma với vẻ sống động đáng ngạc nhiên, đang bò lên đầu gối Paul, hay đang lấy tay đập đập quả bóng phát sáng vào tường; song những chiếc taxi thì cứ rú còi inh ỏi như chẳng có chuyện gì xảy ra, tuyết lấp lánh dưới ánh đèn như trong mùa Giáng sinh; bầu trời màu đen, và chỉ ở xa tít phía trên khối sẫm các mái nhà, theo hướng nhà thờ Gedächtniskirche nơi có những rạp chiếu bóng nguy nga tráng lệ, màu đen đó mới tan nhòe thành ánh nâu nồng ấm. Ông bất chợt nhớ ra tên của hai bà ngồi trên đi văng: Blanche và Rosa von Nacht.
Cuối cùng ông cũng về đến nhà. Margot đang nằm ngửa, rít thuốc mãnh liệt. Albinus chỉ láng máng nhớ đã cãi cọ ầm ĩ với cô, nhưng điều đó giờ chẳng quan trọng gì nữa. Cô im lặng dõi mắt theo từng cử động của ông trong lúc ông đi đi lại lại quanh phòng, vừa đi vừa lau khuôn mặt ướt nhòe tuyết. Cảm xúc duy nhất của cô lúc này là sự mãn nguyện ngọt ngào. Rex vừa đi khỏi không lâu, cũng hoàn toàn mãn nguyện.