Huynh Đệ
Tác giả : Khuyết Danh
Dịch giả : Dennis Q
(Trích Tập truyện ngắn Người tình để dành)
Năm ấy cậu ra đời. Chương trình kế hoạch hóa gia đình được kiểm soát rất gắt gao, những người sinh hai con trong làng nếu không trốn đi nơi khác thì cũng bị phạt tiền, chỉ có cậu, Lão nhị là quang minh chính đại ra đời, hoàn toàn không phải do nhà có thế lực gì, mà là vì anh của cậu bị bệnh não bẩm sinh. Nói nôm na là bệnh thiểu năng trí tuệ.
1
Mẹ vung vẩy cây roi mây, nói với anh: Không được phép đụng vào em, nhớ chưa? vì lo lắng anh sẽ làm đau em nhỏ. Cha mẹ càng không cho phép anh vào phòng của họ, dù cả lúc ăn cơm, chỉ có một mình anh ngồi ăn trong căn phòng nhỏ. Anh thường len lén ngồi chồm hỗm trước cửa phòng nhìn vào bên trong, thấy em trai mình liền cười đến nỗi nước dãi theo khóe miệng chảy ra…
Thật ra lúc anh còn nhỏ xíu cũng đã từng được cưng chiều hết mực, nhưng năm đó, khi những đứa trẻ xấp xỉ tuổi anh đã biết nói, biết đi, còn anh lại ngồi đực ra dưới ánh nắng, không nói nổi một từ nào. Sau khi đi khám mới phát hiện anh bị bệnh về não, ông bà nội trút hết giận dữ lên người mẹ, bao tủi nhục uất ức mẹ lại đổ hết lên người anh, thường thì chỉ vì chuyện nhỏ tí mà anh cũng bị một trận ốm đòn.
Có lúc, mẹ ôm em trai ngồi ngoài sân phơi nắng, anh cẩn thận mon men lại gần, khoái chí muốn sờ mặt cậu, mẹ liền ôm em né đi và trốn anh như trốn bệnh dịch, quát to: Không được đụng vào em, mày muốn lây bệnh cho em hả?
Một lần, cha mẹ đi vắng, anh đứng xa xa nhìn ngắm cậu em nằm trong lòng bà cô, cười ngốc nghếch, chảy cả nước dãi. Bà cô thấy trong lòng chua xót, vẫy tay với anh, nói: Lại đây! Sờ tay em này! Anh nhanh chóng lui ra xa, phát âm không rõ, lắp bắp nói: không… không sờ… lây… lây bệnh… Hôm đó bà cô đã khóc. Anh tự lấy tay chùi nước mắt cho cô, vẫn cười ngây dại…
2
Cậu em nhỏ dần dần khôn lớn, bắt đầu ê a tập nói. Có mấy lần em trai giơ tay về phía anh, chập chững bước tới, anh vui sướng khoa chân múa tay, nhưng cha mẹ lại cuống quýt chạy tới bế em ra xa. Nhìn thấy những đứa trẻ tay cầm que kem, anh liếm môi thèm thuồng, thấy vừa nóng nực vừa khát nước. Bọn trẻ nói: Mày bắt chước chó bò trên đất đi, chúng tao ày kem. Anh làm theo, nhưng chúng không hề đưa kem cho anh, mà còn cười ngặt nghẽo.
Anh thường ngày vốn rất chậm chạp bỗng đột ngột chồm tới, vồ cướp lấy như điên, bọn trẻ đều đờ hết cả người. Anh cẩn thận cầm que kem chạy từng bước ngắn về nhà, trên đường đi, kem không ngừng tan ra, đợi tới khi anh về tới nhà, chỉ còn lại một chút xíu thảm thương. Thấy em trai đang chơi trong vườn, nhân lúc cha mẹ không chú ý, anh giơ kem đến trước mặt em, nói: Ăn, ăn… em ăn!
Mẹ trông thấy anh đang cầm cây que nhỏ ra hiệu với em bèn xông tới đẩy anh ra xa. Anh ngã sõng soài trên đất, phần còn lại của que kem cũng rơi cả xuống. Anh ngu ngơ nhìn một chốc, rồi há hốc miệng khóc òa…
Em trai đã biết nói, nhưng chẳng ai dạy nói tiếng “anh”. Anh khát khao được giống như tất cả những người anh khác, được em mình gọi một tiếng “anh”. Từ đó, mỗi lần em trai chơi trong vườn, anh đều đứng cách xa ba mét, trầy trật gọi to: Anh, anh. Anh muốn em nghe được, để em gọi anh là “anh trai”. Một hôm, lúc anh đang liên tục gọi “anh, anh”, mẹ xông tới quát: Ra chỗ khác chơi! Lúc đó, đột nhiên em trai ngẩng đầu lên nhìn anh, phát âm rõ ràng một tiếng: ANH.
Anh chưa từng kích động đến thế – vỗ vỗ tay nhảy cẫng lên, bỗng nhiên chạy ùa đến, dùng hết sức ôm chặt cậu, nước mắt và nước dãi chảy lem luốc trên người em mình…
3
Từ nhỏ cậu đã bị các bạn học gọi là “em thằng đần”, nghe mấy tiếng đó cậu thấy kinh tởm đến cùng cực, cho nên hễ trông thấy anh trai ngây dại của mình thì trong lòng tràn đầy chán ghét.
Một lần lại vì mấy tiếng “em thằng đần” đó mà cậu đã đánh lộn với đứa bạn học. Cậu bị nó đè lên người, rồi bỗng nhiên thấy người nó nhẹ bẫng, thì ra anh cậu đã ra tay.
Cậu chưa từng thấy anh mình khỏe đến thế, nhấc bổng thằng nhóc kia lên lưng chừng rồi ném mạnh xuống đất. Thằng nhóc tức khắc gào khóc ầm ĩ. Cậu thấy sợ hãi. Gây hoạ rồi! Cha nhất định sẽ đánh mình. Giây phút đó cậu hận mẹ đến thấu xương, tại sao lại sinh ra một thằng đần độn làm anh trai mình? Cậu dùng hết sức đẩy anh ra, căm phẫn gào to: Ai cần anh quan tâm tới việc vớ vẩn này, cái đồ ngu…!!! Anh bị đẩy lùi tới sát gốc cây, đờ đẫn ngốc nghếch nhìn cậu.
Hôm đó, cha bắt cậu và anh quỳ gối một hàng trên đất, lúc ngọn roi vô tình giáng xuống, anh liền nằm sấp đè lên người cậu, cắn răng chịu đau nói: Đánh… đánh con!
Có một ngày, họ hàng trong thành phố mang tới loại kẹo mà hai đứa chưa từng thấy bao giờ. Mẹ chia cho cậu tám viên, còn giữ lại ba viên cho anh, đây không phải là lần đầu tiên, cậu nhận lấy như lẽ đương nhiên. Sáng sớm tinh mơ, anh đứng bên ngoài gõ lên mặt kính cửa sổ, cười ngây ngô với cậu, đứng kiễng chân thò một tay vào, trong bàn tay bẩn thỉu là hai viên kẹo. Cậu sững sờ, chưa nhận lấy. Lúc anh lại với tay vào lần nữa thì đã biến thành ba viên. Đó là vẻn vẹn những gì anh có, anh lập bập nói: Ăn… em ăn!
Không biết vì sao mà lần này cậu không thấy thèm nữa. Anh trai cuống quýt nói không ra lời, nhanh chóng bóc bỏ giấy kẹo, nhét vào miệng cậu.
Lúc nhai kẹo, cậu thấy rõ ràng từ đôi mắt anh, nước mắt đang rơi.
4
Ngày cậu thi đậu đại học và cầm giấy gọi của trường trên tay, cha mẹ vui tới nỗi cười không dứt, anh trai cũng vô cùng vui sướng, nhảy chồm chồm. Thật ra anh không hề hiểu được đại học là cái gì, nhưng anh hiểu, em trai đã cho cả nhà niềm vui không thua kém ai, bây giờ sẽ chẳng còn ai gọi anh là “thằng đần” nữa, mà sẽ gọi anh là “anh trai của nhà vua”.
Buổi tối hôm trước khi cậu xa gia đình, anh trai vẫn không chịu vào phòng cậu, từ ngoài cửa sổ đưa vào cho cậu một túi vải. Cậu mở ra, là mấy bộ đồ mới. Đều là đồ của mấy năm trước bà cô cho hai anh em hay của người dì trong thành phố tặng.
Thì ra, bao năm nay, anh trai vẫn không mặc quần áo mới. Nhưng cậu và cha mẹ không hề để ý đến điều đó. Lúc này cậu mới phát hiện ra, áo anh đang mặc đã bị mòn rách một bên, quần đã ngắn trên mắt cá chân, nhìn y như một thằng hề. Mũi cậu cay cay, nhiều năm rồi, ngoài sự chán ghét lúc nhỏ và miệt thị lúc lớn, cậu còn cho anh trai mình những gì?
Anh trai vẫn cười ngốc nghếch như ngày nào, nhưng trong mắt ánh lên những chờ đợi, cậu biết anh mình đang thích thú chờ đợi điều gì. Cho dù anh trai không biết cậu vẫn không ngừng cao lớn hơn, cũng không biết kiểu dáng quần áo đã hết thời rồi không thể mặc ra ngoài được, nhưng cậu vẫn vờ đón nhận, thích thú ướm thử lên người hỏi: Anh, có đẹp không? Anh trai gắng sức gật đầu, miệng cười toe toét.
Cậu viết hai chữ “huynh đệ” lên giấy, chỉ vào chữ “huynh” nói với anh trai: Chữ này đọc là huynh, huynh chính là anh; lại chỉ vào chữ “đệ”, chữ này đọc là đệ, đệ chính là em. Ý nghĩa của “huynh đệ” tức là có anh rồi mới có em. Không có anh thì cũng không có em.
Hôm đó, cậu dạy đi dạy lại, anh trai kiên trì đọc hai chữ này là “đệ huynh”. Không liên tục nhưng rất kiên quyết đọc: ĐỆ, HUYNH. Lúc ra khỏi phòng anh, cậu khóc nấc lên. Anh đang nói ình biết, trong lòng anh, mãi mãi em trai là số một, không có em thì không có anh.
5
Đối với một cậu bé nhà quê mà nói, cuộc sống ở trường đại học hết sức tuyệt vời. Cậu dường như quên luôn mình có một ông anh trai mắc bệnh não.
Lần đó, lúc mẹ ra bưu điện gọi điện thoại cho cậu, anh trai cũng cùng đi. Mẹ nói liên miên không dứt, cuối cùng mới nói: Con cũng nói với anh con vài câu đi! Anh trai đón lấy điện thoại, rất lâu không nói gì, mẹ lại lấy lại, nói: Thôi cúp máy đi, anh con khóc rồi, nó chỉ vào ngực, ý nói là rất nhớ con đó!
Cậu vốn muốn nói mẹ hãy đưa điện thoại lại cho anh, cậu muốn nói rằng đợi khi cậu về sẽ dạy anh viết chữ, mang cho anh kẹo và bánh chỉ ở thành phố mới có, nhưng cậu cứ há miệng ra rồi lại không nói, cuối cùng bảo, thôi cúp máy vậy! Vì cậu nhìn thấy ánh mắt khó hiểu của các bạn học cùng phòng, cậu không muốn để bọn họ biết cậu có một ông anh trai đần độn. Nghỉ hè, cậu mua kẹo và bánh ngọt mang về, trên đường đi, cậu đút một chiếc kẹo vào miệng, đột nhiên nhớ lại viên kẹo lúc nhỏ anh trai cương quyết nhét vào miệng cậu, cổ họng tự nhiên nghẹn lại. Viên kẹo trong miệng trở nên đắng nghét!
Lần đầu tiên, vừa về nhà cậu tìm ngay anh trai, chạy khắp vườn gọi: Anh, anh, em về rồi, xem em mang về cho anh cái gì này? Nhưng không thấy bóng anh trai chỉ biết cười ngốc nghếch với cậu, không thấy anh trai gần ba mươi tuổi rồi vẫn mặc quần ngắn cũn cỡn. Cha cậu nước mắt đầm đìa, đau khổ nói: Một tháng trước, anh con nhảy xuống sông cứu đứa bé sắp bị chết đuối, bản thân nó cũng không biết bơi, đẩy đứa bé lên bờ rồi, nó không lên nổi nữa! Cha cậu ngồi phịch xuống đất khóc thất thanh, nói: Chúng ta nợ đứa con đó quá nhiều!!!
Cậu ngồi một mình bên bờ sông, ký ức về anh trai lúc rõ ràng lúc mơ hồ. Cậu móc từ trong túi ra một tờ giấy, trên đó viết “huynh đệ”, đó là chữ cậu viết. Bên dưới là hai chữ xiêu vẹo không dễ phân biệt rõ, chỉ cậu mới có thể nhận ra, là chữ anh trai viết – “đệ huynh”.