TỌA ĐỘ LỬA… CỬA MỞ VÀO STUNG TRENG.
Mờ sáng, tôi bị đánh thưc bởi TMT 95, ông làm dấu hai ngón tay kẹp lại… tôi hiểu là ông muốn thuốc… bật nhanh dậy tôi lấy thuốc đưa cho ông… kiếm tờ giấy, ông cuốn… châm lửa và hút. Ông cố nén hơi thuốc và có lẽ nuốt luôn, vì không thấy ông nhả khói ra (phải công nhận ai cũng khen thuốc này quá đã… giải quyết cơn ghiền thuốc) gương mặt ông tươi tỉnh ra… thấy C trưởng c6 đi nhanh về hướng chúng tôi, với gương mặt thăm dò… Ông cười và nói nhỏ với tôi “Khốn nạn cho cậu rồi”… và khốn khổ thật sự, một điếu nữa phải chi ra… C trưởng c6 ngồi xuống ngay võng tôi, và cố hút lấy hút để điếu thuốc, đến nỗi điếu thuốc “đỏ nòng”… phán một câu xanh rờn “Đã quá Thủ trưởng, cảm ơn cậu nhé!”
Đúng sáu giờ, PRC 25 đến phiên mở máy và liên lạc về SCH, anh thông tin nhận, dịch và đưa bức điện cho ông, tôi thấy TMT chau mày và nhanh tay lấy tấm bản đồ, còn trên nắp ba lô đầy sương đêm (không ướt vì có bọc plastic dày) lấy khăn quấn cổ lướt qua bề mặt tấm bản đồ, và xem chăm chú… ngẩng lên nhìn tôi… lại thuốc.
Nhiệm vụ được triển khai như sau: Trinh sát sẽ dẫn một b của c5 d2 có PRC25 đi kèm, dưới sự chỉ huy của anh Thạc C phó c5, luồn rừng về phía trước khoảng 3 km, quan sát tình hình địch khu vực này, vì cấp trên thông báo có một lực lượng lớn của địch, đang tập trung quân tại đây, tuyệt đối không để bị lộ, nếu bị lộ có quyền nổ súng và rút lui.
Nhai vội bao cơm sấy chưa pha, chúng tôi lên đường khi sương sớm chưa tan.
Rừng còn tối chưa sáng lắm, sương đêm còn đọng trên lá, ra khỏi vị trí chừng 10 m mà quần áo đã ướt sũng, tôi phân công anh Sơn đi đầu (nay là bác sĩ gây mê hồi sức, bệnh viện Bình Định) tôi đi thứ ba của đội hình, cái khổ của người trinh sát là đi buổi sáng sớm… hạn chế tâm nhìn, quần áo ướt, muỗi chích, vắt đeo và nhiều thứ khổ khác.
Đi lườn theo một bình độ, chúng tôi thận trọng, từng bước vượt qua những khó khăn của địa hình… bỗng thấy anh Hải (Duy Nghĩa - Duy Xuyên), người đi thứ hai lùi lại, tôi hiểu là anh Sơn đã phát hiện địch, tôi ra hiệu cho anh em phía sau dừng lại… tôi và Hải bò lên sát anh Sơn… và phát hiện cả một khu vực toàn màu đen… màu áo của Pốt, với số lượng khoảng hơn trăm tên. Quan sát khoảng năm phút tôi định quay lại báo cho anh Thạc C phó, thì đã thấy anh sau lưng, anh bò lên chỗ tôi và nắm tình hình. Lực lượng của chúng khá là đông, vì tiếng động và sự đi lại của chúng khá tự nhiên, nhưng vì trong rừng vẫn còn tối cho nên chưa quan sát kĩ được. Bám sát địch khoảng ba mươi phút, chờ ánh sáng rõ hơn, chúng tôi biết địch khu vực này cỡ hai d trở lên, và hỏa lực rất mạnh, vì hơn trăm tên mà chúng tôi thấy chúng mang vác súng lớn rất nhiều (chúng tôi ở trên bình độ nhìn xuống thấy rất rõ) PRC 25 báo về nhà, gặp địch với số lượng đông bằng mật khẩu, không gọi trên máy. TMT lệnh cho chúng tôi quan sát thêm, chưa được rút.
Tiếp tục nằm tại chỗ, chúng tôi thấy chúng vác 12.7 bốn lần (bốn khẩu) cối 82, hai lần (hai khẩu) không thấy DKZ, và chúng có phần chủ quan, vì chúng thừa biết chúng ta cách chúng cũng đâu có bao xa, thỉnh thoảng cũng nhìn thấy Pốt nữ.
Khoảng tám giờ, mặt trời chiếu rõ từng khu rừng, chúng tôi vẫn chưa có lệnh rút, và lúc này chúng có sự di chuyển quân về hướng đường 19 và hướng tây, chúng tôi báo cáo về nhà…
Lát sau, chúng tôi nghe tiếng xe nổ ở phía sau, nổ không ngớt và có vẻ dồn dập hơn (dĩ nhiên không hiểu tại sao)…
SCH lệnh cho bộ phận trinh sát ở lại vị trí bám địch, c6 chú ý phía sau bắt liên lạc với d2 tăng cường, kẻo bắn nhầm… gần một giờ sau có tin báo lên là đã bắt được liên lạc với quân ở nhà, và tôi được gọi về phía sau, anh Thạc thay tôi quan sát địch.
Phương án đánh địch được Trung đoàn phó e95 Vũ Khao triển khai như sau (bắc đường 19 e95, còn bên nam đường 19 e29 tôi không được biết).
+ Lực lượng e95 gồm: d2 và c9, c10 (d3) vòng sâu sau lưng địch cách mặt đường 19 tối thiểu 300 đến tối đa 500 m tùy theo tình hình địch.
+ Bố trí đội hình hàng ngang có chiều dài khoảng 2 km lưu ý phải có bộ phận cảnh giới phía sau.
+ QL 19 sẽ là tâm điểm của trận đánh.
Trung đoàn phó 95 gọi tôi lên và trực tiếp giao nhiệm vụ, ông dặn đi dặn lại là phải hết sức bí mật, đưa đội hình vào đúng vị trí quy định, ông vỗ vai và động viên tôi lên đường… (khi kết thúc chiến dịch, đích thân ông với tư cách là Trung đoàn trưởng 95 đề nghị với Sư đoàn, vì tôi thuộc BTM sư đoàn quản lí, thưởng Huy chương chiến công hạng ba cho tôi).
Bộ phận trinh sát đưa bộ binh luồn qua các bình độ, cây rừng dày đặc, nhấp nhô núi đá, vòng tránh các dòng suối, vì có khả năng chúng gài mìn, đưa các lực lượng vào đúng vị trí tập kết an toàn, đơn vị phải dừng lại mất gần ba mươi phút để tránh một đàn voi khoảng hai mươi con.
Khi vào vị trí ổn định mặt trời đã lên khá cao, cũng khoảng gần mười giờ.
Tôi tranh thủ làm phong lương khô 701 dằn bụng, TMT 95 mới đưa khi giao nhiệm vụ, một tọa độ lửa đã được chuẩn bị chu đáo và chúng tôi chỉ chờ giờ G.
Đang ăn dở phong lương khô, tôi và hai anh Trinh sát F được lệnh quay lại vị trí cũ, và gặp TMT e95 tại điểm đầu tiên của D2, ánh nắng mùa khô gay gắt xuyên qua những tán lá rừng, làm cho sương không còn nữa… chúng tôi cơ động nhanh và về đến vị trí xuất phát sáng nay. Lệnh trở lại mặt đường 19 để nhận nhiệm vụ mới.
Vị trí chúng tôi tiếp cận QL 19 đã được xác định, chỉ được men theo bìa rừng chứ không ra đường.
Đến điểm tập kết tôi thấy toàn bộ anh em d1 và e29 bảo vệ khối F bộ… ba chiếc M113 đậu lùi về sau khoảng vài trăm mét… đứng trên mặt đường nhìn xa xa về phía sau, thấy anh em ta thấp thoáng…
Đội hình bố trí như sau: Dbb1 e95 hành quân theo đường với tốc độ bình thường có M113 đi phía sau hỗ trợ… e29 bảo vệ phía sau cùng với các đơn vị trực thuộc.
Phương án đánh địch đã được triển khai cho các đơn vị, d1 và TMT e95 cứ nhắc tôi nhiều lần, là khi đi gặp địch tấn công, phải tạt sang bên trái đường, tuyệt đối không tạt sang phải…
Đội hình di chuyển…
Trưa mùa khô trời nắng gay gắt, men theo đường chúng tôi đi chầm chậm và quan sát địch… phía sau ba chiếc M113 chậm rãi theo sau BB, nên anh em cũng vững tâm, chừng 3 km có lệnh dừng lại… súng nổ vang bên trong nghe chát chúa và ba M113 lao lên về phía trước bụi mù… tôi đoán là đã bị phục kích, nên lùi lại bám sau một thân cây cám rất to bên vệ đường… M113 quay nòng vào trong và bắn xối xả, có đoạn vừa chạy vừa bắn… có tiếng súng phản lại từ phía trong và rộ lên phía trong đường… 12.7 li, cối 82 và DKZ bắt đầu nổ… một trận đánh không lớn lắm… tôi nhận định… thình lình tôi thấy anh Siêu C trưởng c1 d1 đốc thúc anh em tấn công vào phía trong, M113 lao về lại phía sau và nép vào bên vệ đường chờ lệnh… tôi không hiểu sao, lúc dầu sôi lửa bỏng thế này mà M113 lại rút, trong khi anh em d1 còn nằm trên mặt đường... Bỗng có tiếng cối 82 cấp tập từ phía trước đội hình bắn như mưa về phía chúng tôi. Đạn nổ xung quanh và phía trước đường bên phải… khoảng năm phút sau có tiếng 12.7 li và DKZ từ phía trước bắn tới rất dữ dội… tôi nói với anh Phu B phó của c1, là cho anh em lùi lại vì chúng bắn quá rát, trong khi đó ta chưa phát hiện địch… Pháo binh 105 chi viện bắn theo trục đường 19 và sâu vào bên trong (khu vực D3 đang ém quân) tôi nhìn thấy khói bốc lên cách đội hình chừng 200 m, pháo bimh càng lúc càng bắn dữ dội, liên tục không ngơi nghỉ… không thể phân biệt được là cối, đâu là pháo 105… 155… 130 cả một khu vực chìm ngập trong đạn pháo… thấp thoáng phía trước có mấy thằng Pốt xuất hiện trong tư thế khập khiễng, tôi quay lại kéo tay anh Phu lần nữa, anh gọi anh Nguyễn Phải (Hoài Châu – Bình Định, là cá nhân điển hình của Đại hội thi đua Quyết thắng QK5 năm 1982) vác khẩu B41 lao về phía tôi, tướng anh Phải cao khều dựa vào hông cây cám… làn khói xịt ra phía sau… phía trước bụi mù… tan khói… không thấy chúng đâu… Pháo binh bây giờ bắn ra mặt đường… anh Siêu lao ra và lệnh cho anh em lui lại 50 m theo trục đường.
Dứt pháo có tiếng súng nổ đồng loạt tấn công từ hướng bắc đường 19 (dBB3 e95) với hỏa lực mạnh nhất là 12.7 và DKZ, có tiếng súng chúng phản lại với một sự cân bằng về hỏa lực… tiếng súng nổ khu vực này kéo dài khá lâu và càng lúc tiếng súng càng gần, tôi đoán là d3 đang đánh thốc, đuổi chúng ra đường, d1 có lệnh tiến lên theo dọc đường có sự hỗ trợ của M113… khi chưa đầy 300 m thì phía trước đội hình… địch lố nhố chạy loạn trên đường, M113 càn ngang và bắn lướt về phía trước, trên M113 tôi thấy có anh Dũng trợ lí tác chiến D1, cối 120 phía sau bắn yểm trợ phía xa xa.
Súng vẫn nổ phía trong đường hướng d3 nhưng có vẻ yếu hơn… M113 vẫn chạy và bắn vào hai bên đường với cự li gần, đạn cày xuống mặt đường tung tóe…
Xác địch nằm trên đường, M113 càn ngang qua,... thịt máu dính đầy xích xe…
Súng nổ rộ cả hai phía đường 19 và một lần nữa chúng bị dồn ra đường và lần này là anh em BB của các đơn vị e29 đánh bọn bỏ chạy ở phía trên.
Tối hôm đó anh em C Trinh sát chúng tôi họp lại, vì từ lúc đầu chiến dịch tới giờ chúng tôi chưa gặp, có thể tóm tắt trận đánh như sau.
Địch dùng cỡ Trung đoàn thiếu của chúng phục kích ta trên đoạn này. Chúng chia làm ba nhóm, và triển khai như sau:
+ Nhóm một. Khóa đuôi khoảng năm mươi tên, bị e29 và M113 đánh đầu tiên.
+ Nhóm hai. Chính diện nơi đây chúng tập trung hỏa lực và xung lực của chúng, trên một đoạn đường hơn một km, phía bắc đường 19 (Hướng d3 của ta), toàn bộ lực lượng này bị ta tiêu diệt bằng pháo, hỏa lực ta thu cũng nhiều nhưng bị pháo làm hư hỏng nặng, có một khẩu cối 82 có sáu thằng Pốt chết thành một đống trong đó có một thằng trên tay còn cầm trái cối 82, xác địch chết theo như anh em d3 nói lại thì hầu như bị pháo dọc theo bìa rừng cách đường khoảng 30 m (loạt pháo đầu tiên), có một thằng địch chạy hoảng gặp bộ đội c9 hãi quá thả súng, nhưng vì anh em ta không lường trước tình huống này… lỡ bóp cò, nếu không là chúng ta bắt sống được một thằng. Hỏa lực chúng tương đối mạnh, chúng bắn ngang ngửa với ta, nếu không có M113 bắn dọa trên mặt đường thì c10 d3 cũng vất vả
+ Nhóm ba. Chặn đầu cũng khoảng bốn mươi – năm mươi tên. Thấy kế hoạch không thành, bỏ chạy về phía trước e29 lượm được mười hai tên, có mấy tên chết do bị cối bắn phía trên đường.
Tọa độ lửa… sau này anh em Trinh sát và Bộ binh 307 đều gọi như vậy, để có thể hình dung ra một trận đánh mà ta dùng sức mạnh của pháo binh tiêu diệt địch, những tên địch chết với nhiều kiểu không nguyên vẹn… những gương mặt khắc khổ già nua mỏi mệt vì cuộc chiến… những bộ mặt hung dữ không giống người, khi chết vẫn còn cầm trên tay trái cối, thậm chí có những gương mặt chết mắt mở trừng trừng như còn vấn vương điều gì đó… có những kiểu chết không ngờ mình đã chết… cũng có những gương mặt trẻ thơ trong đoàn quân diệt chủng… nằm chết như ngủ có lẽ nó không biết tại sao mình chết…
Trực thăng lên chuyển thương binh về tuyến sau, đội hình thu dọn chiến trường… vẫn hành quân về phía trước… e29 là thê đội 1 đi đầu đội hình… e95 quá mệt mỏi sau những ngày đánh nhau triền miên… và phía trước là ngả ba QL 13 và QL 19… thị xã Stung Treng… dòng Mê Kông lững lờ trôi xuôi… và cả những trận đánh khi chớm đến Stung Treng.