Paris - Những mùa yêu
_ Pencée _
Mặt trời lẩn khuất tự bao giờ. Anh vẫn ngồi đó với điếu thuốc trên tay. Từ lúc đi làm về đến giờ anh chưa ăn uống gì cả. Căn phòng bỗng chốc rộng thênh thang vì chỉ có mỗi mình anh với những thứ đồ vật xung quanh được xếp gọn gàng ngăn nắp. Anh không nói gì cả, im lặng lạ thường. Tôi chỉ biết đứng nhìn anh từ trong góc tối. Hôm nay là một ngày đặc biệt…
Thời gian đang quay ngược cho tôi trở lại thủ đô Paris năm nào.
Mùa thu Paris với những khoảnh khắc đẹp đẽ vô thường không thể tả nổi. Cuộc sống hối hả thường nhật khiến con người ta quên mất mọi thứ xung quanh tươi đẹp đến ngần nào. Phải tội nghiệp và đáng thương cho những con người thành thị, giữa thủ đô hoa lệ xa hoa bậc nhất thế gian này, khi phần lớn thời gian của họ là chui rúc trong những ga tàu điện ngầm, những tòa nhà công sở cao ngút, những văn phòng, nhà máy… Nhiều khi họ tự hỏi rằng, không hiểu sao mỗi năm có hàng triệu người đến Paris chỉ để tham quan và du lịch; còn đối với họ, họ chỉ ước có thời gian nghỉ ngơi, những kì nghỉ lễ để rời xa thành phố. Có lúc chúng tôi cứ gọi đùa những cư dân đô thị bằng cái tên nổi tiếng từ thời Victor Hugo, Những người khốn khổ. Đương nhiên cái mỹ danh đẹp đẽ ấy cũng bao gồm cả chúng tôi, những cô cậu học sinh xa quê, tìm đến mảnh đất tri thức màu mỡ. Chúng tôi cũng khốn khổ không kém, giữa mảnh đất xa lạ này đây, cũng hàng ngày vất vả mưu sinh, cũng với những đống bài tập chồng chất trên giảng đường và những nỗi nhớ, niềm day dứt không nguôi về gia đình, bạn bè ở quê hương xa xôi. Nhưng bù lại những nỗi bất hạnh ấy có lẽ Paris đã an ủi cho tôi phần nào bởi vẻ đẹp bốn mùa, bởi những cảnh sắc mà chỉ nhìn thôi cũng có thể quên đi bao nhọc nhằn của cuộc sống.
Ngày ấy, tôi đến với Paris với tất cả niềm tin và sự hy vọng, cũng giữa những ngày cây lá thay màu áo đón thu sang. Trời xanh ngập nắng, nhưng không nóng nảy mà hiền hòa, đối với kẻ vừa rời xứ sở nhiệt đới như tôi thì “trời lạnh lắm anh ơi”.
- Anh không thấy lạnh à?
- Trời này là mát chứ em, vừa qua mùa hè, ở đây nóng lắm.
- Nóng lắm là cỡ bao nhiêu độ?
- Thông thường thì khoảng 28, 30 độ, có khi lên đến 35 độ. Đương nhiên là em không thể so sánh với Việt Nam của mình được rồi.
Con đường từ phi trường về thành phố cứ dài thăm thẳm. Những cánh đồng cỏ miên man trải dài theo những triền dốc, uốn lượn theo những làn đường cao tốc, lâu lâu lại xuất hiện những mái nhà xa tít, gần hơn có mấy con bò ngơ ngác giữa màu xanh bạt ngàn. Vài chiếc quạt năng lượng gió lúc nhỏ dần, lúc hiện ra to đùng, mồn một ở trước mặt. Con đường ngoằn ngoèo đi qua những cánh rừng nhỏ đủ màu sắc lá từ xanh, đỏ đến vàng giữa một nền trời xanh ngắt, trong vắt. Cuộc sống mới đã thật sự bắt đầu.
Anh hướng dẫn cho tôi từng thứ một, từ cách đi metro(1), đi chợ, làm giấy tờ… Anh cũng là hàng xóm đầu tiên của tôi. Chúng tôi sống cùng trong một khu nhà với nhiều studio(2) nhỏ. Thú thực, chúng tôi chẳng quen biết gì nhau trước đây cả, hôm ở sân bay cũng là lần đầu tiên chúng tôi gặp mặt. Chúng tôi biết nhau qua một diễn đàn sinh viên tại Pháp, nơi giao lưu gặp gỡ của cộng đồng sinh viên Việt Nam trên thế giới số. Có một điều lạ lùng là, chẳng hiểu sao tôi lại có thể tin tưởng và nghe lời anh đến thế. Một thân một mình đến đây, tiếng nói cũng còn chưa vững vàng, lỡ có ai đó bắt cóc, lừa tiền cũng chẳng biết kêu nữa là. Mà thực tình lúc ấy không tin anh thì tôi cũng chẳng còn biết tin ai cả. Nhưng rồi dần dần sau này tôi mới nhận ra, cuộc sống ở xứ người khiến con người ta đồng cảm hơn và quý mến nhau hơn, cùng cảnh ngộ thì bao giờ cũng có sự thông cảm và chia sẻ. Đương nhiên cũng không phủ nhận rằng, cuộc sống vẫn đầy rẫy những sự bất ngờ, kẻ xấu người tốt cũng đủ cả.
- Ngày xưa mới sang đây anh cũng vậy thôi, cũng chẳng biết cái gì hết trơn và cũng được các anh chị khác giúp đỡ. Giờ thì ngon hơn rồi, nên cũng có thể giúp đỡ lại những bạn đi sau.
Mười tám tuổi, tôi đã tự lập. Tôi không phải là người mạnh mẽ, tôi đã hụt hẫng rất nhiều với những tưởng tượng ban đầu về cuộc sống du học, về thiên đường Paris mà đêm đêm tôi vẫn mơ khi còn là một cậu học sinh trung học. Nhưng rồi bù lại là những đêm tôi khóc một mình, những ngày gật gù trên giảng đường vì chẳng thể hiểu nổi ông thầy đang nói gì. Tôi bắt đầu ít nói hơn, lặng lẽ hơn. Tôi không có nổi một đứa bạn ở trường sau một học kì đầu tiên. Tôi rụt rè, nhút nhát và tôi chỉ có anh là bạn, là người tôi hay kể, hay tâm sự nhất. Có những lúc vô tình, tôi còn khóc trước mặt anh…
Thời gian thấm thoắt qua đi, để khi nghiền ngẫm lại thì tôi mới thấy thuyết tiến hóa của ông Đac-Uyn là hoàn toàn chính xác, nói như thế nào ý nhỉ? Đó là sự chọn lọc tự nhiên. Tôi đã tiến hóa rất nhiều; không phải mọc đuôi hay rụng lông, hay có thêm chi gì hết mà là tiến hóa trong tư duy, trong suy nghĩ và trong hành động. Đi kèm theo đó là tình cảm giữa tôi và anh cũng ngày càng nảy nở hơn, tôi không còn nghĩ đó là tình bạn, tình anh em. Tôi tìm mọi cách để chối bỏ nó, chối bỏ yếu tố tiến hóa đi kèm không mong muốn ấy. Tôi không bao giờ nghĩ mình thích con trai.
Tình yêu là cái gì đó vô thường và vô hướng. Chả trách ngày xưa, đám học sinh chúng tôi cứ gật gù mãi với bài giảng của cô giáo ngữ văn về ông Xuân Diệu và mấy bài thơ tình được cho là bất hủ. Tôi không phải là người lãng mạn và tôi cũng chưa bao giờ biết yêu từ trước đó. Nhưng cuối cùng tôi đã tự khắc trong kí ức cuộc đời mình tên anh là mối tình đầu tiên và cũng là cuối cùng.
Tôi bước sang năm hai đại học, anh thì cũng chuẩn bị những tháng cuối cùng cho việc bảo vệ luận án tiến sĩ. Bạn đừng nghĩ người yêu của tôi già khọm với cặp mắt kính dày cộm, suốt ngày loanh quanh bên đống sách vở, lúc ấy anh chỉ mới hai mươi bảy tuổi thôi. Những ông tiến sĩ trẻ bên này không hề thiếu. Điều kiện khí hậu mát mẻ, sự vô tư trong cách suy nghĩ đã làm cho con người ta trẻ đến bất ngờ. Nhiều khi tôi ganh tị với anh, tôi không dám chắc đến tuổi ấy, ngốn từng ấy bằng cấp, tôi có được trẻ trung như anh không, tôi luôn là con người già trước tuổi. Sau thời gian thân thiết, chúng tôi bắt đầu một thứ tình cảm lạ lùng, tôi cứ gọi đó là tình yêu, nhưng nhiều khi nó không phải, lúc đó anh vẫn có bạn gái. Có lẽ chúng tôi đang bước vào một cuộc phiêu lưu tình cảm thì đúng hơn. Chẳng có mở đầu, chẳng có kết thúc, không quá khứ và mịt mờ tương lai; cho đến một ngày kia…
Một mùa đông, tôi đã bước sang năm thứ ba của đời sinh viên, đây cũng là mùa đông thứ ba tôi được ngắm tuyết rơi trắng xóa. Đêm hôm đó, trời lạnh căm căm, còn vài ngày nữa thôi là đến lễ Giáng sinh. Tuyết năm đó rơi nhiều lắm, nghe nói chưa có năm nào như năm ấy, trời lạnh và dày tuyết như vậy. Anh gõ cửa phòng tôi lúc hơn mười một giờ tối, dĩ nhiên tôi vẫn còn thức, chẳng có đứa sinh viên nào đi ngủ trước mười một giờ cả, bình thường là như vậy.
- Ra ngoài chơi đi!
- Chơi gì ngoài ấy?
- Làm ông già tuyết…
Tôi khoác chiếc áo phông, rồi cả hai cùng tuôn ra ngoài. Lúc ấy tuyết đã ngừng rơi, biến một bãi cỏ xanh mướt ngày nào trở nên trắng xóa giữa khuôn viên cư xá. Chúng tôi bắt đầu hì hục, lăn lăn, nắn nắn, đến hơn một giờ đồng hồ sau mọi thứ mới nên hình nên dáng. Ông già tuyết cũng không tệ, chỉ mỗi tội hơi gầy, thôi thì mang mác Việt Nam nên nhỏ bé tí cũng là hợp lí. Trời thì lạnh, nhưng chúng tôi thì nóng vì sau một lúc làm việc khá vất vả. Cả hai mệt nhoài ngồi phệt trên tuyết, chẳng ai nói gì nhau, chỉ nhìn chằm chằm vào thành quả lao động của hai đứa. Rồi bỗng nhiên trong khoảnh khắc im lặng ấy anh bỗng cất tiếng:
- Anh chia tay bạn gái rồi.
Tôi chẳng thay đổi sắc mặt, không mừng rỡ cũng chẳng có một chút cảm thông, lạnh lẽo như chính bãi cỏ trắng xóa lúc này.
- Anh không biết làm sao? Chắc tại bọn anh không còn yêu nhau nữa.
Tôi vẫn im lặng, chưa bao giờ tôi rơi vào trạng thái như thế, như một cái cây đang lơ đãng giữa mùa đông, nặng trĩu vì những mảng tuyết dày đặc bám vào thân, vào cành lá.
- Anh chưa bao giờ có những cảm giác như thế này. Bắt đầu từ năm ngoái đến giờ anh thấy mình nghĩ lung tung hơn. Nhưng anh không muốn những suy nghĩ ấy làm đảo lộn cuộc sống của anh, anh đã tập trung nhiều hơn vào công việc. Đến bây giờ, khi anh đã bảo vệ xong luận án, anh rảnh rỗi hơn và những suy nghĩ ấy lại chiếm lấy con người anh, tâm hồn
Tôi dường như không thể im lặng được nữa, khi nghe anh nói về những suy nghĩ lạ lùng, giống những triệu chứng của căn bệnh mà tôi cũng đang có dấu hiệu mắc phải.
- Anh suy nghĩ điều gì?
- Về chúng ta?
- Tại sao?
- Em có nghĩ chúng ta đang yêu nhau không? À không, anh chưa biết em thế nào, nhưng anh thì cảm giác như vậy. Nhiều lúc anh nghĩ và lo lắng cho em nhiều hơn cả chị Lan, người yêu của anh.
Tôi không trả lời câu hỏi ấy. Tôi lẳng lặng ngồi dậy và bỏ đi, tôi về phòng, tôi không quay nhìn lại. Dù vậy, tôi cảm giác anh vẫn ngồi đó, anh chẳng nhúc nhích, lặng lẽ dưới ánh đèn đường sáng rực, giữa nền tuyết trắng.
Đêm hôm đó tôi không ngủ, nói đúng hơn là không thể ngủ được. Rõ ràng chúng tôi đã mắc cùng một căn bệnh - bệnh tương tư. Bây giờ anh đã nói ra còn tôi thì cũng không nên lặng im như thế này. Tôi chẳng biết mình nên làm thế nào.
Sáng hôm sau, anh dậy và đi đến chỗ làm như thói quen hàng ngày. Tôi đã ngồi ở ngoài cửa phòng anh tự bao giờ, tôi không nhớ nữa. Cánh cửa bật mở, anh vừa thoáng thấy tôi. Tôi đã ôm chầm lấy anh, từ trong cuống họng rung rung một câu tiếng Pháp: “Je t’aime”(3).
Nói với nhau, đó là liều thuốc của sự thật, liều thuốc hiệu quả để chữa trị căn bệnh đã dày vò trong đầu hai chúng tôi. Chúng tôi không thể lẩn tránh điều đó mãi mãi. Tuy rằng sự thật ấy sẽ làm chúng tôi khó khăn hơn trong cuộc sống, làm chúng tôi thay đổi nhiều hơn trong tương lai nhưng ít ra nó sẽ làm chúng tôi nhẹ nhõm và yêu đời hơn lúc đó, đơn giản vì chúng tôi yêu nhau, vì ta cần nhau.
- Chúng ta sẽ về Việt Nam, em thích cảnh đẹp Paris, nhưng em không thích cuộc sống ở đây.
- Anh cũng nghĩ thế, anh sẽ kiếm việc làm và đợi khi nào em học xong, chúng ta sẽ cùng về. Gia đình và cuộc sống đang đợi chúng ta ở nơi ấy.
- Nhưng anh có sợ là ở Việt Nam chúng ta sẽ không có được cuộc sống tự do thoải mái như thế này không?
- Thoải mái hay không là ở chính chúng ta mà thôi.
Chúng tôi đã cùng vẽ nên bao dự định lớn lao sau bao năm học tập ở nước ngoài. Chúng tôi sẽ hạnh phúc dù có thể sẽ khó khăn hơn vì chúng tôi dám chọn ình con đường mà người đời đang cố tránh né. Anh nói đúng, thoải mái và hạnh phúc hay không là do chính chúng ta mà thôi. Nhưng anh ơi, chúng ta thôi thì chưa đủ, còn định mệnh và số phận nghiệt ngã đã an bài, đã dẫn đường chỉ lối. Ta làm sao cãi được số mệnh đây? Bây giờ chúng ta có được hạnh phúc không, khi chúng ta đang cách biệt giữa hai thế giới xa lạ. Em vẫn hàng ngày dõi theo anh, ngắm nhìn anh, nhưng em không tài nào chạm tay vào được khuôn mặt trắng trẻo, mái tóc đen của anh, không được áp mặt vào lưng anh, không được ôm anh nữa rồi, hơi ấm trong em đã biến mất tự bao giờ. Em biết anh vẫn còn lưu giữ hình ảnh của em ở đâu đó trong tâm tưởng, trong trái tim, nhưng làm sao anh có thể nhìn thấy em, khi giờ em đang ở thế giới vô hình. Em cảm nhận chúng ta ở cạnh nhau mỗi ngày, nhưng khoảng cách là vô tận, nó không còn được đo bằng những thước đo hiện hữu trên cõi đời này nữa rồi. Xa quá anh ơi!
Hôm nay là ngày mất của em, em biết anh đang nghĩ gì với điếu thuốc trên tay, với khuôn mặt đăm chiêu đang nhìn về một cõi xa xăm nào đó bên ngoài cửa sổ. Hai năm rồi đó anh, anh cũng có thể quên đi được rồi. Em muốn anh tìm ình một hạnh phúc mới, một cuộc đời mới. Nếu anh có cảm tình với một cô gái nào đó thì càng tốt, sẽ là một cuộc sống êm đềm và rộng mở hơn, không cay đắng, trắc trở như chúng ta đã có. Em đã nhìn thấy trên mái tóc anh, bên phần tóc mai đã xuất hiện những sợ bạc rồi đó ông Tiến sĩ ạ! Anh đã qua tuổi ba mươi rồi, cũng không còn trẻ trung gì nữa đâu anh ơi. Quá khứ của chúng ta đã khép, nhưng tương lai của anh vẫn còn dài. Nỗi bất hạnh và sự chia lìa không thể vây kín con người ta mãi mãi, tình yêu vẫn hiện diện trên cõi đời này; không là em thì sẽ có một người khác yêu anh nhiều như em vậy.
Tôi đang nấc lên nghẹn ngào từng lúc. Từ ngày tôi ra đi mãi mãi về bên kia thế giới, tôi chẳng bao giờ nhìn thấy được một khoảnh khắc anh cười thật to, thật sung sướng; có chăng chỉ là những cái cười mỉm gượng gạo. Anh mất niềm tin vào cuộc sống, tình yêu. Anh vẫn khép cửa trái tim mình mà chính là cái ổ khóa khốn kiếp. Tôi chẳng thể an lòng. Tôi vẫn còn vương vấn cõi trần này vì anh, tôi muốn nhìn anh hàng ngày dù rằng tôi bây giờ chỉ còn là một linh hồn bé nhỏ, lạnh lẽo. Thế mới biết đâu chỉ có mỗi bản thân ta quyết định tất cả. Ở đời ai mà chẳng muốn được hạnh phúc và trọn vẹn hả anh. Nhưng bây giờ thì em chịu rồi, em không thể làm gì được nữa, em hoàn toàn bất lực rồi anh ơi. Em yêu anh nhiều lắm!
Paris lại hiện về giữa một mùa thu vàng úa. Sông Seine, tháp Eiffel(4) đã chứng kiến bao nhiêu cuộc tình đẹp đẽ cũng có, dang dở cũng nhiều. Trong tôi vẫn mường tượng ra mọi thứ của một ngày ấy xa xôi, ngày đầu tiên chúng tôi gặp nhau ở sân bay. Những ngày chúng tôi từ bạn bè, trở thành anh em thân thiết để rồi yêu nhau lúc nào không hay. Chúng tôi dám nhìn nhận và yêu nhau như chưa bao giờ nghĩ như vậy. Chúng tôi đã vẽ ra một tương lai thơ mộng như thế nào sau chuỗi ngày gắn bó ở xứ người. Thế mà đổi lại kết quả bây giờ ra sao. Tất cả đã vỡ tan và chẳng còn gì nữa ngoài những dấu vết, những kỉ niệm của ngày xưa và tôi chỉ còn là bức ảnh được anh trang trọng đặt bên bàn làm việc. Ngày ấy đâu còn và bây giờ nơi thế giới hư vô tôi chỉ biết thì thào nhìn anh trong vô vọng:
Xin hẹn anh kiếp sau!!!
1. metro: tàu điện ngầm.
2. studio: căn hộ thu nhỏ.
3. Je t’aime: Em yêu anh.
4. Những địa danh nổi tiếng của Paris - Pháp.